Η Κατάσταση της Ένωσης. Του Αντώνη Στ. Στυλιανού

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ παρέδωσε στις 9 Σεπτεμβρίου 2015 την ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης (State of the Union) ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η ομιλία του Πρόεδρου της Επιτροπής είναι ιστορική, αφού είναι η πρώτη αφότου εκλέχθηκε Πρόεδρός της με τη νέα διαδικασία, που προβλέπει ότι η εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής είναι το άμεσο αποτέλεσμα των Ευρωπαϊκών εκλογών για την ανάδειξη του Κοινοβουλίου. Ο κύριος Γιούνκερ τόνισε ιδιαίτερα το γεγονός αυτό αλλά και την βαρύνουσα σημασία της θεσμικής του, πλέον, ομιλίας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σύμφωνα με την Συμφωνία – Πλαίσιο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, η οποία διέπει τις διμερείς σχέσεις μεταξύ των δυο θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, κατά την διάρκεια της πρώτης Συνόδου Σεπτεμβρίου του Κοινοβουλίου, παραδίδει ομιλία που αναφέρεται στην αποτίμηση του προγράμματος του κατά την διάρκεια του τρέχοντος έτους και αναλύει τις προτεραιότητές του για το μέλλον.

Τονίζοντας το γεγονός ότι η Ευρώπη σήμερα αντιμετωπίζει τεράστιες εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εστίασε στο ότι οι προκλήσεις αυτές θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με πολιτικό τρόπο, έχοντας υπόψη τις πολιτικές συνέπειες των αποφάσεων μας για τα ζητήματα που απασχολούν την Ένωση. Ο κ. Γιούνκερ ανάφερε χαρακτηριστικά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν βρίσκεται σε μια καλή κατάσταση – δεν υπάρχει, όπως ανάφερε, αρκετή ‘Ευρώπη’ στην Ένωση και δεν υπάρχει αρκετή ‘Ένωση’ στην Ευρώπη.

Το θεματολόγιο της «Κατάστασης της Ένωσης» περιελάμβανε, ως ήταν αναμενόμενο, το μείζον ζήτημα της μεταναστευτικής κρίσης που αντιμετωπίζει η Ένωση, το νέο ξεκίνημα της Ελλάδας, της ευρωζώνης και της ευρωπαϊκής οικονομίας γενικότερα, το ενδεχόμενο ενός Brexit – μιας εξόδου δηλαδή της Μεγάλης Βρετανίας από την Ένωση, την ανάγκη να υπάρχει ενιαία φωνή όσον αφορά στο Ουκρανικό ζήτημα και την αναγκαιότητα να υπάρχει ενότητα των δράσεων όσον αφορά στην αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτά είναι τα μεγάλα ζητήματα που απασχόλησαν στο παρελθόν και απασχολούν ακόμα την Ένωση και για τα οποία πρέπει να βρεθούν λύσεις που να συνάδουν με τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.

Στον επίλογο της ομιλίας του για την Κατάσταση της Ένωσης, ο κ. Γιούνκερ έκανε ρητή αναφορά στο Κυπριακό. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στην ελπίδα, την φιλοδοξία και την επιθυμία του για την επανένωση του νησιού τον επόμενο χρόνο. Τόνισε ότι, ειδικά μετά την συνάντηση που είχε στην Πράσινη Γραμμή τον Ιούλιο με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Μουσταφά Ακιντζί, αισθάνεται βεβαιότητα ότι, με το απαραίτητο όραμα και πολιτική βούληση από τους δυο ηγέτες, η επανένωση είναι εφικτή υπό τις παρούσες συνθήκες και τον καλό συντονισμό μεταξύ των προσπαθειών των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τούτο τον σκοπό. Πιστεύει, είπε ο κ. Γιούνκερ, ότι τα τείχη και οι περιφράξεις δεν έχουν καμία θέση σε κανένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα μηνύματα της ομιλίας του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κατάσταση της Ένωσης είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Η πλήρης αντιμετώπιση των σοβαρών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να επέλθει μόνο μέσα από την συνεργασία όλων των κρατών μελών της Ένωσης. Μπορούμε, είπε ο κ. Γιούνκερ, να πετύχουμε μόνο ως Ένωση – και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι μόνο τα γραφεία στις Βρυξέλλες ή το Στρασβούργο. Η Ένωση είναι όλα τα θεσμικά όργανα που την αποτελούν, τα κράτη-μέλη της, οι κυβερνήσεις, τα εθνικά κοινοβούλια, τα 507 εκατομμύρια πολίτες της.

Γράφει: Αντώνης Στ. Στυλιανού