Την 23η Ιανουαρίου 2015 πραγματοποιήθηκε στην παρουσία του Υπουργού Εξωτερικών κ. Ιωάννη Κασουλίδη δημόσια διαβούλευση στα πλαίσια της προετοιμασίας για την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Σύνοδο που θα λάβει χώρα τον Μάιο του 2016 στην Κωνσταντινούπολη.
Στόχος της διαβούλευσης ήταν η κοινή διαμόρφωση των θέσεων που η Κύπρος θα προωθήσει και η συνεισφορά της στην αναθεώρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού συστήματος.
Αποτελεί γεγονός ότι η ανθρωπιστική δράση είναι σημαντικότατης αξίας τόσο σε εθνικό αλλά και σε υπερεθνικό / διεθνικό επίπεδο. Αποτελεί, επίσης, γεγονός ότι μέχρι σήμερα η ανθρωπιστική δράση αντιμετώπιζε (και αντιμετωπίζει) διάφορα προβλήματα και για αυτόν ακριβώς τον λόγο πρώτιστο μέλημα πρέπει να είναι να καταστήσουμε την παροχή ανθρωπιστικής αρωγής βιώσιμη. Η Ευρώπη, όπως και άλλες περιφέρειες, αντιμετωπίζουν σήμερα και θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν διάφορα ανθρωπιστικά ζητήματα. Διαφαίνεται ότι υπάρχουν σήμερα εθνικιστικές τάσεις, άνοδος του εξτρεμισμού και του φονταμενταλισμού, διάδοση των φτηνών όπλων, αντικρουόμενες εθνικές ατζέντες και άνιση κατανομή του πλούτου. Όλα αυτά συντείνουν στην δημιουργία καταστάσεων που δυνατόν να προκαλέσουν ανθρωπιστικά ζητήματα και προβλήματα, όπως για παράδειγμα ο εκτοπισμός ατόμων και η αύξηση των προσφύγων που φτάνουν στην Ευρώπη.
Τα κεντρικά ζητήματα που η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει όσον αφορά τις ανθρωπιστικές ανάγκες του μέλλοντος οριοθετούνται σε οκτώ άξονες. Πρώτον, το ζήτημα των εκτοπισμένων ατόμων / προσφύγων. Στο ζήτημα αυτό ο σχεδιασμός πρέπει να περιλαμβάνει ένα μακροπρόθεσμο ανθρωπιστικό σχεδιασμό για επαναπατρισμό των εκτοπισθέντων, ενώ υπάρχει αδήριτη η ανάγκη εγκαθίδρυσης βελτιωμένων μηχανισμών σε σχέση με εκτοπισθέντες, ειδικά όσον αφορά στην ασφαλή διάβασή τους, την ασφάλεια, την παροχή τροφής, ένδυσης και εγκαταστάσεων προσωρινής διαμονής. Τέλος, υπάρχει επιπρόσθετα η αναγκαιότητα αποτελεσματικής επικοινωνίας μεταξύ Κυβερνήσεων, Μη Κυβερνητικών Οργανισμών και των ίδιων των προσφύγων.
Ως δεύτερο ζήτημα προβάλλεται η εφαρμογή καλών και βέλτιστων πρακτικών που θα ελαχιστοποιήσουν τα φαινόμενα αστοχίας της ανθρωπιστικής αρωγής που προσφέρεται σήμερα. Τρίτο μείζον ζήτημα αποτελεί η αντιμετώπιση των αναγκών των πλέον ευάλωτων ομάδων – κυρίως των παιδιών, των γυναικών και των ανθρώπων με αναπηρίες. Είναι γεγονός ότι σήμερα οι ευάλωτες ομάδες συχνά παραμελούνται κατά την αξιολόγηση, την συλλογή των στοιχείων / δεδομένων, τον σχεδιασμό και την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας, καθιστώντας τις ουσιαστικά «αόρατες» στις επιχειρήσεις αρωγής. Ειδικά όσον αφορά στα παιδιά, οι δράσεις πρέπει να είναι πέραν των συγκεκριμένων δράσεων που αφορούν την ανθρωπιστική αρωγή και να περιλαμβάνουν αυστηρά πρωτόκολλα για την πρόληψη και την αντίδραση σε περιπτώσεις βίας κατά των παιδιών πριν, μετά, και κατά την διάρκεια των ανθρωπιστικών κρίσεων. Τέταρτο ζήτημα που προκύπτει είναι η αστικοποίηση και προς τούτο εισηγούμαστε την υιοθέτηση πλαισίων που να περιλαμβάνουν την αντίληψη της αλληλεξάρτησης με τις υποδομές, τον αντίκτυπο των κλιματικών αλλαγών και τις αλλαγές στο αστικό περιβάλλον.
Άλλα ζητήματα που προκύπτουν είναι οι φυσικές καταστροφές και η προετοιμασία για την αντιμετώπισή τους, η μείωση του κενού μεταξύ της ανθρωπιστικής αρωγής και της αναπτυξιακής πολιτικής, η αναβάθμιση του ρόλου των ΜΜΕ και των δημοσιογράφων και η προάσπιση και υπεράσπιση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των αρχών του.
Γράφει: Αντώνης Στ. Στυλιανού