Home Αντώνης Στ. Στυλιανού Οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου στην Τουρκία. Του Αντώνη Στ. Στυλιανού

Οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου στην Τουρκία. Του Αντώνη Στ. Στυλιανού

erdoganstyl

 


Οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 2015 στην Τουρκία θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές σε πολλά ζητήματα, αλλά πρωτίστως θεωρούνται ορόσημο για τον ίδιο τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.

Αν και η στρατηγική που ακολουθεί το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ «Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» για την προεκλογική εκστρατεία έχουν αλλάξει από τις προηγούμενες εκλογές, το αποτέλεσμα διαφαίνεται μέχρι στιγμής να παραμένει το ίδιο: αδυναμία του ΑΚΡ να σχηματίσει κυβέρνηση από μόνο του και την ανάγκη σύμπραξης του μετεκλογικά με άλλο κόμμα ή κόμματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Το ΑΚΡ αποτελούσε το κυρίαρχο κόμμα στην Τουρκία για 13 συναπτά έτη μέχρι την αποτυχία του να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις τελευταίες εκλογές του Ιουνίου και την αδυναμία του να δημιουργήσει κυβέρνηση συνεργασίας σε μια μετεκλογική τότε προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που διήρκησε πέραν του ενός μηνός.  Ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας φαντάζει πλέον ένα από τα επικρατέστερα σενάρια, παρόλο το γεγονός ότι στις δημόσιες δηλώσεις τους αξιωματούχοι του ΑΚΡ αναφέρουν ότι τα ποσοστά του κόμματος σε σχέση με τις εκλογές Ιουνίου αυξάνονται.

Σε περίπτωση το σενάριο για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας υλοποιηθεί, το πιθανότερο είναι ότι το ΑΚΡ θα επιδιώξει συνεργασία με το ρεπουμπλικανικό λαϊκό κόμμα CHP, το οποίο αποτελεί το κυριότερο κόμμα της αντιπολίτευσης σήμερα, αφού το εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ φαίνεται ότι θα τηρήσει την ίδια αρνητική στάση που ακολούθησε στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης μετά τον Ιούλιο. Αν και ο ίδιος ο Ερντογάν θεωρεί ότι το CHP εκπροσωπεί το κοσμικό κράτος της Τουρκίας που αποτελείται από μια ελίτ η οποία ευθύνεται για τα κακώς έχοντα της χώρας ενώ η ψυχοσύνθεση του ίδιου και του κόμματος που ίδρυσε είναι καθαρά ισλαμική, σε σημαντικούς τομείς τα δύο κόμματα έχουν αρκετά κοινά, όπως για παράδειγμα στην αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων στην οικονομία, την ενδυνάμωση των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επίλυση του κουρδικού ζητήματος στα νοτιοανατολικά της χώρας.

Ο σχηματισμός κυβέρνησης εξαρτάται, φυσικά, από το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής, 1ης Νοεμβρίου. Εάν το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ χάσει και πάλι την πλειοψηφία με ένα μεγάλο ποσοστό, τότε η συνεργασία του με το CHP φαντάζει δεδομένη. Εάν, όμως, το ΑΚΡ χάσει την πλειοψηφία για ένα μικρότερο αριθμητικό ποσοστό, τότε θα μπορούσε να συμπράξει με ένα από τα μικρότερα κόμματα, αποφεύγοντας τον «σκόπελο» του κοσμικού CHP που επιδιώκει περισσότερους ελέγχους στον Ερντογάν και περιορισμό της παντοκρατορίας του. Σε αυτήν την περίπτωση η σύμπραξη θα μπορούσε να λάβει την μορφή σχηματισμού μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, στηριζόμενο όμως το ΑΚΡ στην υποστήριξη νομοσχεδίων από τα μικρότερα κόμματα, όπως το ΜΗΡ.

Σε όλες τις περιπτώσεις το ‘όραμα’ του Ερντογάν παραμένει κατά το μάλλον ή ήττον ξεκάθαρο: Η συγκέντρωση όσων των περισσοτέρων εκτελεστικών δυνάμεων στο πολιτειακό σύστημα της Τουρκίας, το οποίο επιζητεί να αλλάξει. Το παιχνίδι του Ερντογάν έχει ακόμη πολύ δρόμο να καλύψει, αν και θα ήθελε ο ίδιος μέχρι το 2023 οπόταν και τιμάται η 100η επέτειος της δημιουργίας του Τουρκικού κοσμικού κράτους να πάρει την θέση του Ατατουρκ ως του ισχυρότερου ηγέτη της Τουρκίας στην ιστορία της χώρας.

Γράφει: Αντώνης Στ. Στυλιανού