Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του Ισραήλ που λήφθηκε με 17 ψήφους υπέρ, 3 αποχές και 1 αρνητική ψήφο (του Υπουργού Προσταςίας του Περιβάλλοντος) την Κυριακή, 16 Αυγούστου 2015, αποτελεί σημείο σταθμό για την ανάπτυξη των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας.
Η απόφαση για την υιοθέτηση συγκεκριμένου κανονιστικού πλαιςίου για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας, διανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη και παραγωγή φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα Ταμάρ και Λεβιάθαν και την εξαγωγή του πολύτιμου αυτού αγαθού.
Το σχέδιο ανάπτυξης περιλαμβάνει συγκεκριμένες πρόνοιες για το ποσό επένδυσης που πρέπει να διαθέσουν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα κοιτάσματα Ταμάρ και Λεβιάθαν ενώ με αυτό τα ενδιαφερόμενα μέρη που έχουν αδειοδοτηθεί – η αμερικανική Noble Energy Inc. και ο ισραηλινός όμιλος Delek Group Ltd καλούνται να μειώσουν το μετοχικό τους κεφάλαιο στο κοίτασμα Ταμάρ για να διατηρήσουν τα μερίδια τους στο κοίτασμα Λεβιάθαν. Υπενθυμίζεται ότι το κοιτασμα Ταμάρ, που ανακαλύφθηκε το 2009, εκτιμάται ότι περιλαμβάνει περί τα 10 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, ενώ το κοίτασμα Λεβιάθαν, που ανακαλύφθηκε το 2010, περί τα 16 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια, γεγονός που του προσδίδει ιδιαίτερη αξία. Εκτιμάται επίσης ότι η αξία του φυσικού αερίου του κοιτάσματος Λεβιάθαν ανέρχεται, σύμφωνα με έκθεση που έδωσε στην δημοσιότητα η Barclays τον περασμένο Απρίλιο, στα 25 δισεκατομμύρια δολλάρια.
Το αναπτυξιακό πλαίσιο που έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο του Ισραήλ, θα πρέπει τώρα να επικυρωθεί από το νομοθετικό σώμα της χώρας, την Κνεσςέτ, όπου αναμένονται αντιδράσεις που έχουν ήδη εκφραστεί από την αντιπολίτευση, για τον λόγο ότι, σύμφωνα με τους αντιδρούντες, δεν διασφαλίζει την εφαρμογή των αρχών του ανταγωνισμού και χαμηλές τιμές φυσικού αερίου για τους ντόπιους καταναλωτές. Πέραν αυτών των αντιδράσεων, όμως, η κατάληξη σε συμφωνία για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων οδήγησε σε άνοδο των τιμών των μετοχών στο χρηματηστήριο του Τελ Αβίβ κατά 1% και σε θετικές αντιδράσεις από τις εταιρείες που ασχολούνται στον τομέα της ενέρειας στο Ισραήλ.
Η συμφωνία κρίνεται ως ιστορική, αφού οδηγεί στην ανάπτυξη μεγάλων κοιτασμάτων της χώρας, που παρέμενε στάσιμη από τον προηγούμενο Δεκέμβριο, όταν οι εταιρείες που δραστηριοπιούνται στην ισραηλινή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη δεν μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία για τα μετοχικά τους κεφάλαια. Είχε προηγηθεί η απόφαση της ρυθμιστικής αρχής του Ισραήλ για την προσταςία του ανταγωνισμου, η οποία είχε εκδόσει απόφαση με την οποία η Noble και Delek κρίνονταν ότι αποτελούσαν μονοπώλιο. Σε μια κίνηση που προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό, η Κυβέρνηση είχε εφαρμόσει τότε νομική ρήτρα με την οποία μπορούσε να υπερκεραστεί η απόφαση της ρυθμιστικής αρχής για λόγους εθνικού συμφέροντος, επικαλούμενη ότι η ανάπτυξη των κοιτασμάτων είναι προς το συμφέρον της χώρας.
Εκτιμάται ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του Ισραήλ θα οδηγήσει, άμα τη υλοποίηση της, σε μειωμένες τιμές για τους καταναλωτές αλλά και στην εξαγωγή ποσοτήτων φυσικού αερίου, γεγονός που επωφελεί, υπό τις κατάλληλες περιστάσεις, και την Κυπριακή Δημοκρατία, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Noble δραστηριοποιείται και στα κυπριακά αποθέματα φυσικού αερίου που έχουν ανακαλυφθεί στο κοίτασμα Αφροδίτη, το οποίο βρίσκεται πλησίον του κοιτάσματος Λεβιάθαν.
Γράφει: Αντώνης Στ. Στυλιανού