Η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου για την μεταφορά φυσικού αερίου αποτελεί, αναντίρρητα, ορόσημο και ιστορικό γεγονός σε σχέση με την ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η συμφωνία μεταξύ των δυο στρατηγικών εταίρων πλέον διανοίγει τον δρόμο για την εμπορική ανάπτυξη του κυπριακού φυσικού αερίου και αποτελεί την απαρχή μιας σειράς συμφωνιών που θα συνομολογηθούν στο προσεχές μέλλον για την αξιοποίηση του φυσικού μας αερίου.
Η συμφωνία που υπογράφηκε την 31η Αυγούστου 2016 αποτελεί το πρώτο του είδους του νομικό κείμενο που οριοθετεί την οδό που ακολουθηθεί για την εκμετάλλευση του φυσικού μας αερίου και ανοίγει τον δρόμο για την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού για την μεταφορά του φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα στην Αίγυπτο. Αν και ο αρχικός στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν η δημιουργία τερματικού σταθμού υγροποίησης, οι μικρές ποσότητες φυσικού αερίου (σε σχέση με το κόστος κατασκευής τερματικού) που έχουν ανακαλυφθεί στο Οικόπεδο 12 και συγκεκριμένα στο κοίτασμα Αφροδίτη, καθιστούν την κατασκευή αγωγού πολύ πιο συμφέρουσα υπό τις περιστάσεις. Η Αίγυπτος, ακόμη και μετά την ανακάλυψη του υπερκοιτάσματος Ζορ στην δική της Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, έχει ανάγκες εισαγωγής φυσικού αερίου, ενώ προσφέρει επίσης την δυνατότητα υγροποίησης στα δυο τερματικά (στο Ιντκού και στην Νταμιέττα) της για σκοπούς εξαγωγής του κυπριακού φυσικού αερίου.
Υπενθυμίζεται ότι αυτήν την στιγμή έχουν ανακαλυφθεί από την Noble περίπου 4.5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου στο κοίτασμα Αφροδίτη, ενώ πρόσφατα έχει ολοκληρωθεί ο τρίτος γύρος αδειοδότησης και αναμένονται οι ανακοινώσεις για τις αδειοδοτήσεις. Παράλληλα, προγραμματίζονται νέες γεωτρήσεις εντός του 2017 μετά και τις επαναξιολογήσεις των γεωλογικών μοντέλων των οικοπέδων που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί, ενώ οι προοπτικές ανεύρεσης μεγάλων κοιτασμάτων παραμένουν ευοίωνες, ειδικά μετά την ανακάλυψη του κοιτάσματος Ζορ στην ΑΟΖ της Αιγύπτου που γειτνιάζει με την Κυπριακή ΑΟΖ και πηγάζει από το υποθαλάσσιο όρος Ερατοσθένης που βρίσκεται εντός της Κυπριακής ΑΟΖ. Το ενεργειακό δυναμικό στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου είναι ιδιαίτερα μεγάλο – αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία Noble που δραστηριοποιείται και στο Ισραήλ έχει ήδη ανακαλύψει περίπου 40 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου στην περιοχή, ενώ το Ζορ εκτιμάται να περιέχει μέχρι και 30 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου και στόχος της Αιγυπτιακής Κυβέρνησης είναι να το αναπτύξει εντός του 2017. Σε σχέση με την ανάπτυξη του Ζορ, αναφέρεται ότι η εταιρεία Saipem έχει κερδίσει τον σχετικό διαγωνισμό για την ανάπτυξη του κοιτάσματος ύψους 1.6 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η εταιρεία Eni, που έχει τα δικαιώματα στο εν λόγω κοίτασμα, εκτιμά ότι μέχρι το 2019 θα παράγονται 2.6 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου την ημέρα, ποσότητα που ισοδυναμεί με το 40% της συνολικής παραγωγής φυσικού αερίου από την Αίγυπτο το 2015.
Εν όψει των πιο πάνω, οι ενεργειακοί σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας όχι μόνο παραμένουν, αλλά άρχισαν ήδη να υλοποιούνται ούτως ώστε να εξευρεθούν εκείνες οι απαραίτητες συνέργειες για την αξιοποίηση των γηγενών κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Γράφει: Αντώνης Στ. Στυλιανού