Για μια ακόμα φορά χαθήκαμε σε μια συζήτηση άνευ ουσίας που κάποιοι με μια τους τοποθέτηση μας οδήγησαν.
Kαι πάλι αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τα «σοβαρά». Αφήνοντας κατά μέρος την ουσία. Ο πρόεδρος ήταν ενήμερος για το ενδεχόμενο κουρέματος και το αποκάλυψε στην Επιτροπή Οικονομικών ο κ. Ντάισελμπλουμ- είπε το ΑΚΕΛ, επιβεβαίωσε η ΕΔΕΚ, διέψευσε ο ΔΗΣΥ, εννοούσε την περίοδο μεταξύ πρώτου και δεύτερου Eurogroup εξήγησε στο τέλος ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Και ο κόσμος μπήκε σε μια άνευ ουσίας συζήτηση για το αν ήταν ενήμερη ή όχι η νυν κυβέρνηση.
Δεν μπορώ να ξέρω αν η κυβέρνηση είχε ενημερωθεί για την πιθανότητα κουρέματος. Αν θα έπρεπε να μαντέψω θα έλεγα- με όση βεβαιότητα μου επιτρέπεται να έχω χωρίς στοιχεία- πως ήταν ενήμερη. Άλλωστε ήταν κάτι που συζητείτο αρκετό διάστημα πριν. Όσοι πολιτικοί ταξίδευαν στο εξωτερικό (όχι μόνο οι της κυβέρνησης) το γνώριζαν. Δεν ήταν όμως η 15η Μαρτίου που άλλαξε την τύχη της χώρας. Η 15η Μαρτίου ήταν απλά το αποτέλεσμα μιας πορείας. Αυτό μας είπε ο κ. Ντάισελμπλουμ, όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται: «Το μόνο σίγουρο, είπε, είναι ότι εάν καταλήγαμε σε ένα μνημονιακό πρόγραμμα για την Κύπρο νωρίτερα θα διαχειριζόμασταν με διαφορετικό τρόπο την κατάσταση… το Μάρτη του 2013 είχαν μείνει πολύ λίγες επιλογές και έπρεπε να δράσουμε γρήγορα και δραστικά».
Το κούρεμα λοιπόν σύμφωνα με τον κ. Ντάισελμπλουμ το έφερε η διαχείριση που έγινε το προηγούμενο διάστημα. Αυτών που σήμερα καλούν την κυβέρνηση και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας «να βρουν το πολιτικό θάρρος να παραδεχτούν επιτέλους την αλήθεια… συμβάλλοντας στην προσπάθεια αποκατάστασης των θεσμών και της πολιτικής», που οι ίδιοι οδήγησαν σε πλήρη αποδόμηση. Το έφερε η πεποίθηση ενός προέδρου ότι γνώριζε τα της οικονομίας καλύτερα από τον οποιοδήποτε οικονομολόγο, το «εμείς καλά την έχουμε», το «όσο είμαι εγώ πρόεδρος δεν θα πειραχτεί ο 13ος και η ΑΤΑ, τελεία και παύλα». Το έφερε το δεν ακολουθούμε τις οδηγίες της Κομισιόν επειδή «η Κομισιόν δεν μπορεί να γνωρίζει τα στοιχεία που ξέρουμε εμείς». Οι εξαγγελίες για μέτρα που ποτέ δεν πάρθηκαν.
Κι όμως ένα πολιτικό κουτσομπολιό (στην ουσία) από τον κ. Παπαγεωργίου ήταν αρκετό για να γυρίσει τούμπα τη συζήτηση. Να αφήσει η κοινωνία κατά μέρος γιατί επιλέγηκε να διασωθεί μια τράπεζα η οποία όλοι γνώριζαν ότι είχε ξεπεράσει το σημείο της μη επιστροφής (με την παραδοχή μάλιστα ότι έμεινε στον αναπνευστήρα μέχρι το πέρας των εκλογών), και κυρίως γιατί η τότε κυβέρνηση έκανε όλες αυτές τις μανούβρες- όπως τις χαρακτήρισε ο κ. Ντάισελμπλουμ- που κατέστησαν τέτοιες ακραίες ενέργειες επιλογή. Από ανικανότητα ή εσκεμμένα (ώστε να μην χρεωθεί το κόστος); Και να επικεντρωθεί σ’ ένα θέμα που έχει σημασία όσον αφορά τις εντυπώσεις μόνο. Διότι το θέμα δεν είναι αν γνώριζε ο Ν. Αναστασιάδης ή ο τότε υπουργός ότι το κούρεμα ήταν ανάμεσα στις επιλογές που συζητούνταν και δεν το είπαν για να μην προκαλέσουν ολοκληρωτικό bank run, να μην οδηγήσουν σε πλήρη κατάρρευση όλες τις τράπεζες και την οικονομία. Ούτε βεβαίως αν θα έπρεπε να ενημερωθούν ο κ. Λουκαϊδης και το ΑΚΕΛ (οι οποίοι μετά τον Φεβρουάριο έγιναν οι ειδικοί στην αντιμετώπιση της κρίσης). Αλλά γιατί βρεθήκαμε τον Μάρτιο χωρίς επιλογές.
Γνώριζε είπε ο κ. Παπαγεωργίου η κυβέρνηση για το κούρεμα και όλοι άρχισαν να συζητούν κατά πόσο γνώριζε και από πότε. Μια του πρόταση ήταν αρκετή για να θέσει εκτός συζήτησης την πεποίθηση που εξέφρασε το Eurogroup ότι το κούρεμα δεν θα αποτελούσε ποτέ επιλογή αν δεν προηγείτο η δική τους πενταετία και να καταστήσει το ΑΚΕΛ από κατηγορούμενο σε κατήγορο. Αποδεικνύοντας πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το μεγάλο μας πρόβλημα δεν είναι οι πολιτικοί. Οι οποίοι στο κάτω-κάτω κάνουν τη δουλειά τους (όπως έχουν μάθει να την κάνουν). Συνεχίζουν να μας δουλεύουν (με τον ίδιο τρόπο που πάντοτε μας δούλευαν), να διεκδικούν και να έχουν ρόλο, να παρουσιάζονται ως σωτήρες. Το πρόβλημα είναι η κοινωνία. Που συνεχίζει να αποτελεί τον πιο αδύναμο κρίκο, το μεγαλύτερο έλλειμμα σε μια ελλειμματική δημοκρατία.
Που επιμένει να δίνει ρόλο σ’ όλους αυτούς που εγκλημάτησαν εναντίον της. Να χωρίζεται σε στρατόπεδα με μια τους μόνο τοποθέτηση. Να λειτουργεί όπως το σκυλιά του Παβλόφ*. Αντανακλαστικά. Χωρίς περιεχόμενο και ουσία. Χωρίς προβληματισμό. Ασχέτως αν υπάρχει κρέας ή όχι. Με μόνο κριτήριο το δικό τους κουδούνισμα.
*Υποσημείωση- Ο Παβλόφ πήρε ένα σκυλί, ένα κομμάτι κρέας και ένα κουδούνι. Σήμανε το κουδούνι και μετά παρουσίασε το κρέας στο σκύλο, ο οποίος αντέδρασε όπως συνηθίζει στη θέα του κρέατος. Επανέλαβε τη πράξη πολλές φορές και παρατήρησε ότι ύστερα από αρκετές επαναλήψεις, ο σκύλος αντιδρούσε χωρίς να φανεί το κρέας, μόλις κτυπούσε το κουδούνι. Ο οργανισμός του αντιδρούσε στον ήχο όπως στο κρέας. Με τον τρόπο αυτό απέδειξε την ύπαρξη των εξαρομενων αντανακλαστικών.
Γράφει: Αντώνης Πολυδώρου