Η περασμένη βδομάδα ήταν μια πολύ κακή βδομάδα για τη χώρα. Τόσο για την εικόνα της, όσο και για την αξιοπιστία της. Η Κύπρος προθυμοποιήθηκε να παίξει το ρόλο του Δούρειου ίππου που ψάχνει η Ρωσία εντός Ε.Ε. Θυσίασε την οποία σοβαρότητα της έχει απομείνει, για να σκοράρει πόντους ο Πούτιν. Δημιουργώντας τεράστιο εκνευρισμό στους κόλπους της Ε.Ε. και θέτωντας τη χώρα στο περιθώριο της Ευρώπης.
Η βδομάδα που πέρασε ήταν βδομάδα υπερηφάνειας. Η χώρα αποκατέστησε την πολυδιάστατη εξωτερική της πολιτική, την οποία είχε χάσει στην πορεία, συντασσόμενη με τους Άγγλους και τους Αμερικάνους. Αποδείξαμε επιτέλους ότι «δεν ανήκουμε πουθενά», όπως έλεγε προεκλογικά ο Γιώργος Λιλλήκας. «Μόνο στα συμφέροντας μας». Αίφνης ξαναγίναμε γεωπολιτικοί παίκτες.
Δεν θα μπορούσε λοιπόν η χώρα να μην ζήσει τη μέθη αυτής της τεράστιας επιτυχίας. Η κυβέρνηση δήλωσε εκστασιασμένη από τα αποτελέσματα της επίσκεψης στη Μόσχα. Όποιος ενοχλείται από την σύσφιξη των σχέσεων μας με τη Ρωσία, είπε ο πρόεδρος Αναστασιάδης, πρόβλημα δικό του. Χαρακτήρισε τον Πούτιν ως ανιδιοτελή ηγέτη που ενδιαφέρεται για τα συμφέροντα των φίλων χωρών, την Κύπρο ως την πιο αξιόπιστη φωνή της Ρωσίας εντός Ε.Ε., ενώ ενημέρωσε τους δημοσιογράφους πως οι δύο χώρες συμφωνούν και αλληλοϋποστηρίζονται σε όλα τα θέματα, κυρίως όμως το Κυπριακό και την Ουκρανική κρίση. Δεν διευκρίνισε κατά πόσο η κυβέρνηση υποστηρίζει την εισβολή και προσάρτηση της Κριμαίας, ξεκαθάρισε όμως ότι ήταν λάθος της Ε.Ε. να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία «με την υποψία και μόνο» ότι ενθαρρύνει τους αυτονομιστές, κατηγορώντας παράλληλα τους Ευρωπαίους ότι επιδεικνύουν δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Ακόμα πιο ικανοποιημένη εμφανίστηκε η αντιπολίτευση. Ποιος είπε ότι κυβέρνηση και αντιπολίτευση δεν συμφωνούν σε τίποτα; Το ΑΚΕΛ, σχεδόν θριαμβολογώντας επεσήμανε ότι το ταξίδι στη Μόσχα σήμανε το τέλος του απαράδεκτου δόγματος «η Κύπρος ανήκει στη Δύση». Το ΔΗΚΟ χαιρέτησε την στροφή προς την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας. Ενώ την υπερηφάνεια ένιωσε και ο κόσμος ο οποίος βγήκε στο fb να πανηγυρίσει που η Κύπρος άφησε πίσω της την μονοδιάστατη εξωτερική πολιτική. Κύπρος-Ρωσία Ορθοδοξία έγραψε ένας και όλοι συμφώνησαν. «Και η Ουκρανία, οι 5.000 νεκροί, το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, ο Νεμτσοφ και τα ανθρώπινα δικαιώματα; », διερωτήθηκα. Μ’ έστειλαν σε άλλο τοίχο.
Η πραγματικότητα είναι ότι η περασμένη βδομάδα ήταν μια πολύ κακή βδομάδα για τη χώρα. Τόσο για την εικόνα της, όσο και για την αξιοπιστία της. Η Κύπρος προθυμοποιήθηκε να παίξει το ρόλο του Δούρειου ίππου που ψάχνει η Ρωσία εντός Ε.Ε. Θυσίασε την οποία σοβαρότητα της έχει απομείνει, για να σκοράρει πόντους ο Πούτιν. Κάποιος δεν έχει παρά να παρακολουθήσει ποιας κάλυψης έτυχε η επίσκεψη από τα «ανεξάρτητα» ρωσικά ΜΜΕ: Η Κύπρος τοποθετείται ανοικτά ως σύμμαχος της Ρωσίας στην Ε.Ε.», «Ομάδα κρατών της Ε.Ε. θέτει εν’ αμφιβόλω την ευρωπαϊκή πολιτική».
Αυτοπροσδιοριζόμενος ως η φωνή της Ρωσίας, o Νίκος Αναστασιάδης, έστειλε το μήνυμα στους Ευρωπαίους ότι βρίσκεται εκεί για να στηρίζει και να προωθεί τα ρωσικά συμφέροντα. Χαρακτηρίζοντας λανθασμένες τις κυρώσεις και κατηγορώντας Αμερική και Ε.Ε. για υποκρισία, στην ουσία κάλεσε τη διεθνή κοινότητα όχι να πιέσει την Τουρκία να αλλάξει στάση, αλλά να δείξει την ίδια επιείκεια και στην Ρωσία. Ισχυριζόμενος ούτε λίγο ούτε πολύ ότι η συμμετοχή της Ρωσίας στην ουκρανική κρίση ήταν αποκύημα της φαντασίας των ηγετών της ΕΕ, και τασσόμενος κατά της επιβολής κυρώσεων, (σε μια χρονική στιγμή οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία βρίσκονται στο χειρότερο τους σημείο από το τέλος του ψυχρού πολέμου) ξεκάθαρα πήρε θέση. Ενώ έδειξε και που στέκεται απέναντι σε θέματα διεθνούς δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μια χώρα που έκτισε όλη την εξωτερική της πολιτική στο δίκαιο, υποβάθμισε επιδεικτικά την εισβολή μιας χώρας από μια άλλη. Δεν βρήκε να πει έστω κάτι για τη δολοφονία του ηγέτη της αντιπολίτευσης, μια δολοφονία που καταδίκασε ακόμα και ο ίδιος ο Πούτιν, για να κρατήσει τα προσχήματα.
Δεν ξεφτίλισε απλά τον εαυτό του, δεν εξέθεσε απλά τη χώρα, εκθειάζοντας ένα δικτάτορα. Αύξησε τις (δικαιολογημένες) αμφιβολίες για το ρόλο της Κύπρου εντός Ε.Ε. Δημιουργώντας τεράστιο εκνευρισμό στους κόλπους της Ε.Ε, ο οποίος δεν περιορίστηκε στους μόνιμους «εχθρούς» της χώρας- τους Άγγλους και τους Αμερικανούς, αλλά επεκτάθηκε σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., και έθεσε τη χώρα στο περιθώριο της Ευρώπης.
«Τι κερδίσαμε στηρίζοντας την Αμερική και τη Δύση;», ήταν το ερώτημα-επιχείρημα της κ. Ερωτοκρίτου για να πείσει ότι θα έπρεπε νωρίτερα να είχαμε στραφεί προς τη Ρωσία. Το ερώτημα όμως θα έπρεπε να ήταν πότε ταχθήκαμε ξεκάθαρα με τη Δύση; Πότε υπήρξαμε γι’ αυτήν σταθερός σύμμαχος ώστε να απαιτούμε το ίδιο; Δεν είναι εμείς που το 2004 πείσαμε την Ε.Ε. να μας καταστήσει μέλος της δηλώνοντας πρόθεση να λύσουμε πριν ενταχθούμε το Κυπριακό; Ενώ στην ουσία απλά την ξεγελάσαμε όπως δήλωσε ο Γιώργος Λιλλήκας κάποια χρόνια αργότερα; Το 2013 δεν είναι εμείς και πάλι που επιλέξαμε αντί να λύσουμε τα οικονομικά μας εντός ευρωζώνης να στραφούμε προς τη Ρωσία, απειλώντας μάλιστα τους Ευρωπαίους; Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, δεν είναι το δικό μας πολιτικό σύστημα που καταδίκασε όχι την εισβολή αλλά τις κυρώσεις της E.E, και τη στάση της κυβέρνησης έναντι αυτών; Ακόμα και η σημερινή στροφή δείχνει ότι η Κύπρος αποτελεί για την Ευρώπη ένα αξιόπιστο σύμμαχο;
Το ερώτημα της κ. Ερωτοκρίτου θα έπρεπε να ήταν τι κινήσεις έκανε μέχρι σήμερα η Ρωσία, την οποία ο πρόεδρος ευχαρίστησε για τη στάση αρχών που τηρεί και τη στροφή προς την οποία χαιρέτησε ολόκληρη η αντιπολίτευση, ώστε να μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ταύτιση με αυτήν θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα μας; Πέραν του μπλοκαρίσματος κάποιων προσπαθειών για λύση του Κυπριακού; Τι στήριξη πρόσφερε π.χ. το 2013 μετά από εκείνη την ηλίθια στροφή προς αυτήν; Ποια στάση κράτησε έναντι της τουρκικής εισβολής στην ΑΟΖ μας, ακόμα και κατά την επίσκεψη του Αναστασιάδη; Δεν ήταν η Ρωσία των αρχών στο Κυπριακό που με το Barbaros στην κυπριακή ΑΟΖ υπέγραφε συμφωνίες δισεκατομμυρίων με την Τουρκία; Δεν ήταν η Ρωσία των αρχών που μίλησε για σύνορα στην Κύπρο, για ελληνικό και τουρκικό κομμάτι; Ποια άλλη χώρα κάλεσε με τέτοια ευθύτητα την Κύπρο να απόσχει από μονομερής ενέργειες στο θέμα του φυσικού αερίου;
Αν κάτι πληρώνει η Κύπρος, δεν είναι ότι τάχθηκε με τη Δύση αλλά ακριβώς ότι ποτέ δεν διάλεξε μεριά. Δεν είναι τη μονοδιάστατη εξωτερική πολιτική της που πληρώνει, αλλά την παντελή έλλειψη πολιτικής. Το ότι διαχρονικά οι πρόεδροι αυτής της χώρας, όπως και ο σημερινός, έκαναν πολιτική στη βάση προσωπικών κοντρών ή του τι τους έκανε δημοφιλείς, ανεξαρτήτως κόστους για τη χώρα. Το οποίο δεν ξέρω αν αυτοί που βρίσκονται στο πηδάλιο της συνειδητοποιούν πόσο μεγάλο μπορεί να είναι.
Διότι, πέραν της πλάκας, πέραν ακόμα της ιδεολογικής ή ηθικής πτυχής, υπάρχει και η πρακτική. Που αφορά στην ίδια την επιβίωση μας. Απέναντι μας βρίσκονται χιλιάδες τουρκικά στρατεύματα. Η Αμερική έδειξε στο παρελθόν ότι μπορεί να ασκεί πιέσεις και επίδραση στην Τουρκία. Εάν το Barbaros επιλέξει να λειτουργήσει διαφορετικά απ’ ότι μέχρι σήμερα, εφόσον αποφασίσει να τραβήξει τα πράγματα στα άκρα, η Κύπρος τι επιλογές έχει; Που θα στραφεί, σε περίπτωση που η Ρωσία (όπως αναμένεται) δεν δείξει διάθεση να παρέμβει; Έχει την ηθική υπόσταση να στραφεί εκ νέου στη δύση και αν ναι, η Δύση έχει την ηθική υποχρέωση να την στηρίξει;
Δημοσιεύτηκε και στην Καθημερινή της Κυριακής
Γράφει: Αντώνης Πολυδώρου