Το μόνο που μπορεί να αισθάνεται το ΑΚΕΛ από την παρέμβαση της Ντοούς Ντεριά είναι τεράστια ντροπή και όχι υπερηφάνεια. Γιατί η παρουσία της Ντοούς έδειξε την εγκληματική απουσία του ΑΚΕΛ. Το οποίο ενώ διαχρονικά παρουσιαζόταν ως ανάχωμα στους σωβινιστές, ήταν αυτό που, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, τους οδήγησε στην εξουσία. Που με τη ψήφο του τους στήριξε και με την όλη του στάση τους δικαίωσε.
Η ομιλία της Ντοούς Ντεριά (με την οποία κάλεσε ουσιαστικά την κάθε κοινότητα να κάνει την αυτοκριτική της), έβγαλε για μια ακόμα φορά στην επιφάνεια την υποκρισία της πολιτικής ηγεσίας και της κοινωνίας μας. Κυρίως όμως της Αριστεράς. Όλων αυτών που έσπευσαν να ταυτιστούν μαζί της. Και να εκμεταλλευτούν μια ρητορική και μια πολιτική στάση που καμιά σχέση δεν έχει με το τι αυτοί- εδώ και δεκαετίες- πρεσβεύουν.
Σε μια ολοσέλιδη (γεμάτη «αυτοκριτική» εκ μέρους όλων των άλλων) ανακοίνωση, το ΑΚΕΛ- αφού υιοθέτησε τα όσα είπε ο Ντοούς Ντεριά και προέτρεψε όλους να κάνουν την αυτοκριτική τους, καθώς «ο σοβινισμός δεν έπεσε από τον ουρανό»- δεν βρήκε μια γραμμή να αφιερώσει στο δικό του mea culpa. Στην προτροπή του να πούμε «αλήθειες που δεν βολεύουν», δεν βρήκε κάτι, έστω μικρό, να χρεωθεί. Για μια ακόμα φορά η «αυτοκριτική» σταμάτησε εκεί που τελειώνει η κριτική έναντι των υπολοίπων, επικεντρώνοντας στην ακροδεξιά και τον ιμπεριαλισμό και τα εγκλήματα που διέπραξε σε βάρος της Κύπρου και του λαού της. Ο Δημήτρης Χριστόφιας επίσης κάλεσε Ε/κ και Τ/κ να πούν το δικό τους mea culpa, για να μας αποκαλύψει και αυτός τελικώς πως δεν φταίμε εμείς αλλά το «μακρύ χέρι του ιμπεριαλισμού». Με την Ειρήνη Χαραλαμπίδου να δηλώνει περήφανη που ανήκει στο ΑΚΕΛ. Διότι μόνο αυτό είχε την τόλμη να πει την αλήθεια (ότι δηλ. ο ιμπεριαλισμός ευθύνεται για όλα μας τα κακά). «Και η αλήθεια είναι αυτή που λυτρώνει και οδηγεί στη λύση».
Το ΑΚΕΛ όμως (και όχι ο ιμπεριαλισμός) είναι που στήριξε την πλειοψηφία των αποφάσεων που οδήγησαν στη πρώτη διχοτόμηση και τη διατήρηση της μέχρι το74. Το ΑΚΕΛ είναι που ουδέποτε αντιτάχθηκε σε ενέργειες του Μακαρίου που οδήγησαν τους Τ/κ σε θύλακες. Αυτό είναι που διαφώνησε μόνο ως προς τη διαδικασία με την κατάθεση των 13 σημείων που καθιστούσαν τους Τ/κ (που τόσο αγαπά και στηρίζει) από συνεταίρους σε απλή μειοψηφία. Και αυτό είναι που συντάχθηκε με τη μη αποδοχή της συμφωνίας Κληρίδη- Ντενκτάς το 1972, όπου οι Τ/κ είχαν σε πολύ μεγάλο βαθμό αποδεχθεί τα 13 σημεία (η απόρριψη της οποίας οδήγησε δύο χρόνια αργότερα στο πραξικόπημα και την εισβολή).
Μετά το 74, το ΑΚΕΛ, και πάλι, είναι που στήριξε όποιο εθνικιστή βρέθηκε στο δρόμο του για να συνεχίσει να βρίσκεται κοντά στην εξουσία. Που συνεργάστηκε με ό,τι πιο ακραίο μήπως και ανέλθει σ’ αυτήν η επάρατη Δεξιά. Αυτό είναι που καταψήφισε ένα Σχέδιο που ήταν ό,τι πιο κοντινό στις επιδιώξεις των Ε/κ μετά από επίσκεψη στη Σοβ. πρεσβεία, που έδωσε τη διαχείριση του Κυπριακού τα πρώτα πολύ σημαντικά χρόνια στον Σπύρο Κυπριανού, ο οποίος οδήγησε σε ναυάγιο την αρχική συμφωνία στη βάση της Δέσμης Ιδεών Κουεγιάρ (οδηγώντας το ΑΚΕΛ εκτός κυβέρνησης) και που δεν είχε κανένα πρόβλημα λίγα χρόνια αργότερα- την πιο κρίσιμη για το Κυπριακό στιγμή- να εκλέξει το μεγαλύτερο ίσως πολέμιο της ομοσπονδιακής λύσης, απλά για να μην παραμείνει στην προεδρία ο Κληρίδης. Που τάχθηκε εναντίον “ενός σχεδίου που επανένωνε τον λαό”, η στήριξη του οποίου πιθανόν να σήμαινε και λύση. Και το οποίο για να διατηρήσει στη συγκυβέρνηση το ΔΗΚΟ άφησε τη συγκυρία Ταλάτ να περάσει.
Ο τέως πρόεδρος είπε ότι «η Ντεριά δεν είναι μόνη, είμαστε χιλιάδες». Και έχει δίκαιο. Με ποια λογική όμως σ’ αυτές τις χιλιάδες συμπεριέλαβε τον εαυτό του και το ΑΚΕΛ; Τι σχέση έχει αυτός με την Ντοούς Ντεριά (ή εκείνο το 24%, συμπεριλαμβανομένης και μιας μεγάλης μερίδας Αριστερών, που ψήφισαν υπέρ της ελπίδας και της επανένωσης); H Ντοούς Ντεριά το 2004 δεν αντιτάχθηκε στην επανένωση. Βγήκε στους δρόμους και φώναξε γι’ αυτήν. Δεν καταψήφισε ένα σχέδιο με «περισσότερα θετικά απ’ ότι αρνητικά», όπως ο ίδιος δήλωσε πριν κοιμηθεί με το «Ναι» και ξυπνήσει μ’ένα «Όχι». Είπε «Ναι» και δούλεψε για να περάσει. Και ουδέποτε η δική της ψήφος οδήγησε στην εξουσία εθνικιστές ή πολέμιους της λύσης. Δεν στήριξε ποτέ Ντενκτάς ή Έρογλου για να τους αλλάξει. Ούτε ισχυρίστηκε πως άλλαξαν. Στάθηκε απέναντι τους και σε όσα εξέφραζαν.
Η ρητορική του ΑΚΕΛ υπέρ της επαναπροσέγγισης, πέραν από κάποιες επικοινωνιακές εξάρσεις, συναντήσεις με τ/κ κόμματα και συναυλίες της ΕΔΟΝ δεν έλαβε ποτέ μορφή πολιτικών ενεργειών. Αντίθετα όλες του οι ενέργειες κινούνταν ενάντια στην επανένωση. Σε όλες τις μεγάλες στιγμές (το 72, το 78, το 2004) αυτό, και όχι ο ιμπεριαλισμός, βρέθηκε απέναντι στη λύση.
Είναι γι’ αυτό που το ΑΚΕΛ, αν είχε κάνει αυτό που κάλεσε όλους τους υπόλοιπους να κάνουν, το μόνο που θα μπορούσε να είχε αισθανθεί από την παρέμβαση της Ντεριά θα ήταν τεράστια ντροπή και όχι υπερηφάνεια. Γιατί η παρουσία της Ντεριά έδειξε την εγκληματική απουσία του ΑΚΕΛ. Το οποίο ενώ παρουσιαζόταν διαχρονικά ως ανάχωμα στους σωβινιστές (οι οποίοι όντως δεν έπεσαν από τον ουρανό), ουσιαστικά με ελάχιστες εξαιρέσεις ήταν αυτό που τους οδήγησε στην εξουσία. Που με τη ψήφο του τους στήριξε και με την όλη του στάση τους δικαίωσε. Μετατρέποντας την ιδεολογία τους σε νικήτρια και στιγματίζοντας στη λογική της πλειοψηφίας για πάντα τη λύση.
Αυτών των σωβινιστών τις αλήθειες και επιδιώξεις είναι που υπηρέτησε όλα αυτά τα χρόνια το ΑΚΕΛ. Όχι της Ντοούς Ντεριά . Η παρέμβαση της οποίας απλά επιβεβαίωσε αυτά που έτσι κι αλλιώς καταγράφει η ξεκάθαρη και επαναλαμβανόμενη στάση του. Και κάνει τον καθένα να διερωτάται πόσο διαφορετική θα μπορούσε να είναι η ιστορία αν και η ε/κ Αριστερά λειτουργούσε όπως η Ντοούς.
Δημοσιεύτηκε και στην Καθημερινή της Κυριακής
Γράφει: Αντώνης Πολυδώρου