Η αξιολόγηση της στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων (2014-17) του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) βρέθηκε στο επίκεντρο μιας πολύ ενδιαφέρουσας διάσκεψης που πραγματοποιήθηκε στο Ταλίν της Εσθονίας την περίοδο 30 Ιουνίου-1 Ιουλίου 2016 με τίτλο: “Are we there yet?- Assessing progress, inspiring action”.
Στόχος, η χαρτογράφηση της παρούσας κατάστασης και η χάραξη προτεραιοτήτων για το επόμενο στρατηγικό πλαίσιο (2017-20).
Με τη συμμετοχή πλειάδας οργανωμένων φορέων, διαμορφωτών κοινής γνώμης, βουλευτών, Υπουργών, εκπροσώπων Διεθνών Οργανισμών (ΟΗΕ, ΕΕ ΟΟΣΑ, Παγκόσμια Τράπεζα) και της κοινωνίας των πολιτών, η διάσκεψη αξιολόγησε τις δυνάμεις, αδυναμίες, προκλήσεις και προοπτικές εφαρμογής της σημερινής Στρατηγικής Ισότητας των Φύλων (2014-17) όπως εφαρμόζεται από το ΣτΕ και τα Κράτη Μέλη, εν μέσω της παγκόσμιας, ευρωπαϊκής και εθνικής κρίσης.
Το σημερινό στρατηγικό σχέδιο για την ισότητα των Φύλων του ΣτΕ αλλά και σε μεγάλο βαθμό το αντίστοιχο της Κυπριακής Δημοκρατίας επιδιώκει α) καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων, β) πρόληψη και καταστολή της έμφυλης βίας, γ) διασφάλιση της ίσης πρόσβασης γυναικών στη δικαιοσύνη , δ) ισορροπημένη παρουσία γυναικών / ανδρών στη πολιτική/δημόσια ζωή, ε) ενσωμάτωση της διάστασης του Φύλου σε όλες τις πολιτικές. Προς τούτο απαιτείται διαρκής πολιτική/οικονομική στήριξη και αυστηρή προσήλωση στις κοινές δεσμεύσεις Κυβερνήσεων ώστε να εφαρμοστεί η αρχή «της ισότητας των φύλων, ως βασικού πυλώνα, για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,τη λειτουργία της δημοκρατίας, τον σεβασμό των νόμων, την οικονομική πρόοδο και βιώσιμη ανάπτυξη». Το ΣτΕ έχει σημαντικά επιτεύγματα σε νομοθετικό / πολιτικό επίπεδο. Οι Συμβάσεις του κατά της εμπορίας προσώπων και καταπολέμησης της Βίας συνιστούν ακρογωνιαίο λίθο προστασίας / ενδυνάμωσης των γυναικών.
Είχα την τιμή να εκπροσωπήσω την Κύπρο στις συζητήσεις υψηλού επιπέδου, όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι του ΟΗΕ, Υπουργοί από Εσθονία, Τσεχία και ανώτατοι αξιωματούχοι από Δανία και Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η επιλογή των ομιλητών δεν ήταν τυχαία. Οι προαναφερθείσες χώρες θα αναλάβουν διαδοχικά την προεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου του ΣτΕ, αρχής γενομένης από την Κυπριακή Δημοκρατία που αναλαμβάνει τον προσεχή Νοέμβριο, μετά την Εσθονία. Ευχαριστώ τον Υπουργό Δικαιοσύνης και την Επίτροπο Ισότητας που με εμπιστεύτηκαν.
Στην ομιλία μου παρουσίασα τα επιτεύγματα της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως αυτά αξιολογήθηκαν από ξένους εμπειρογνώμονες το 2013 και 2010 (CEDAW) / ενδιάμεση έκθεση προόδου της Στρατηγικής 2007-13 ), προτείνοντας, ανάμεσα σ΄αλλα, ως προτεραιότητες για την τριετία 2017-20 την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σ΄όλες τις στρατηγικές, την καταπολέμηση στερεοτύπων σε ΜΜΕ /μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την οικονομική ενδυνάμωση.
Για την Κύπρο, συνιστά πρόκληση η διασφάλιση κεκτημένων στον τομέα της ισότητας των φύλων, χωρίς πισογυρίσματα λόγω της οικονομικής κρίσης και των ολέθριων κοινωνικών της συνεπειών.
Η Κύπρος εργάστηκε σκληρά, κυρίως από το 1995, εφαρμόζοντας σταδιακά τις προτεραιότητες –κλειδιά της Παγκόσμιας Διακήρυξης του Πεκίνου και της Πλατφόρμας Δράσης για Ισότητα των Φύλων. Προώθησε δράσεις. Βελτίωσε τη θέση της γυναίκας. Υιοθέτησε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης (2007-13) για την Ισότητα των Φύλων που συνιστούσε σημαντικότατη πολιτική εξέλιξη . Εφάρμοσε ικανοποιητικά τη Σύμβαση για εξάλειψη κάθε μορφής έμφυλων διακρίσεων (CEDAW). Προωθεί το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Ισότητα των Φύλων (2014-17). Σήμερα, σχεδιάζει το νέο στρατηγικό σχέδιο (2017-20), λαμβάνοντας υπόψη ευρωπαϊκές οδηγίες και πολιτικές, την αναπτυξιακή πολιτική ΕΕ 2020 και την Ευρωπαϊκή Δράση για την Ισότητα (2011-2020).
Ωστόσο παρά την πρόοδο που επιτεύχθη στον τομέα εργοδότησης γυναικών, στην καταπολέμηση της έμφυλης βίας, στον νομοθετικό εκσυγχρονισμό, οι στερεότυπες προκαταλήψεις, ο σεξισμός, τα ελλείμματα στον τομέα της παιδείας, στα ΜΜΕ και στην ισόρροπη παρουσία γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, παραμένουν. Ορατός κι ο φόβος πισογυρίσματος λόγω οικονομικής κρίσης. Ανεξέλεγκτος κι ο έμφυλος ρατσισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Έχουμε δρόμο να διανύσουμε στο θέμα της ισότητας των Φύλων σε διεθνές/ εθνικό επίπεδο.
Η πρόκληση για δράση είναι μπροστά μας! Οφείλουμε συλλογικά και συντεταγμένα να παλέψουμε για ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις εθνικές πολιτικές, προώθηση του gender budgeting , καταπολέμηση στερεοτύπων και οικονομική ενδυνάμωση. Ιδού η Ρόδος!
Γράφει: Αντιγόνη Παπαδοπούλου
