Η αποθράσυνση της Τουρκίας λόγω της προκλητικής ανοχής και των διευκολύνσεων από την ΕΕ, είναι ένας αρνητικός και επικίνδυνος παράγοντας σε περίοδο επανέναρξης των συνομιλιών.
Υπό τα σημερινά δεδομένα, η στάση των Βρυξελλών απέναντι στην Τουρκία, θα πρέπει συνεχώς να αξιολογείται και να λαμβάνεται υπόψη στη διαμόρφωση στρατηγικής για το Κυπριακό.
Οι Βρυξέλλες επιμένουν να κλείνουν τα μάτια μπροστά στις προκλήσεις και το θράσος της Άγκυρας, με το πρόσχημα ότι η Τουρκία διαδραματίζει ένα σημαντικό οικονομικό, ενεργειακό και πολιτικό ρόλο, στοιχεία που την καθιστούν, σύμφωνα με τους αξιωματούχους της ΕΕ, απαραίτητο στρατηγικό σύμμαχο της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, κινείται και η Έκθεση Προόδου της Τουρκίας για το 2013, η οποία εγκρίθηκε από την Επιτροπή Εξωτερικών του Ευρωκοινοβουλίου. Πέραν από κάποιες παραινέσεις και υποδείξεις όπου στηλιτεύεται η ετσιθελική συμπεριφορά του Ερντογάν όσον αφορά το νόμο του διαδικτύου, τις φυλακίσεις δημοσιογράφων και τα σκάνδαλα, δεν επιβάλλονται κυρώσεις όσον αφορά την αδιάλλακτη στάση της στο κυπριακό και τη μη εκπλήρωση ουσιαστικών της δεσμεύσεων έναντι της Κύπρου και της ΕΕ.
Θετικό για την πλευρά μας είναι το γεγονός πως έχουν καταψηφιστεί αρκετές εχθρικές τροπολογίες, συμπεριλαμβανομένης της τροπολογίας για δύο τουρκοκύπριους παρατηρητές στο Ευρωκοινοβούλιο. Η έκθεση καλωσορίζει την κοινή διακήρυξη για επανέναρξη των συνομιλιών και τη δέσμευση για «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα» και ότι ακόμη «η ενωμένη Κύπρος, ως μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ, θα έχει μία διεθνή προσωπικότητα, μία κυριαρχία και μία κοινή κυπριακή ιθαγένεια». Καλεί την Τουρκία να στηρίξει ενεργώς τις διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα των Η.Ε., ζητώντας έναρξη της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων και επιστροφή της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων υπό την αιγίδα των Η.Ε. σύμφωνα με το ψήφισμα 550, απευθύνοντας ωστόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία έκκληση να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου κάτω από ευρωπαϊκό, τελωνειακό έλεγχο ώστε να προωθηθεί θετικό κλίμα στις συνομιλίες. Παράλληλα ζητεί όπως επιτραπεί στους τ/κ το απευθείας εμπόριο.
Σημειώνεται πως χωρίς ξεκάθαρους όρους και προϋποθέσεις, απευθύνεται έκκληση για άνοιγμα νέων ενταξιακών κεφαλαίων (23,24). Ξεκάθαρη είναι την ίδια ώρα, η προσπάθεια να αναδειχθεί μέσα από την Έκθεση, η σημασία της Τουρκίας στην ευρύτερη γεωστρατηγική περιοχή και κατ΄ επέκταση η ανάγκη να παραμείνει σε ευρωπαϊκή τροχιά. Συναφής προς τούτο είναι η έγκριση τροπολογίας της Emine Bozkurt, όπου καταγράφεται πως, «λόγω του στρατηγικού ρόλου της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου, θα πρέπει να αξιολογηθεί η σημασία που θα είχε η έναρξη διαπραγματεύσεων για το κεφάλαιο 15 σχετικά με την ενέργεια». Στην ίδια τροπολογία καταγράφεται: «ότι είναι σημαντικό να συμμετέχει η Τουρκία στη διαδικασία διαμόρφωσης της ενεργειακής πολιτικής της Ευρώπης».
Η Τουρκία συνεχίζει δηλαδή, να απολαμβάνει όχι μόνο της ανοχής της ΕΕ , αλλά παράλληλα και προστασίας και διευκολύνσεων, στο πλαίσιο μιας πολιτικής που εξισώνει θύμα και θύτη, προκαλώντας σε μας, αφενός, έντονο προβληματισμό για τις επιπτώσεις που έχει στα συμφέροντα της Κύπρου και τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και αφετέρου γιατί θέτει σε κίνδυνο την ίδια την αξιοπιστία και την αξιοπρέπεια της ΕΕ. Πολύ φοβούμαι, πως το κεφάλαιο της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, είναι δυνατόν να εξελιχθεί σε Βατερλώ για την ίδια την ΕΕ, με ανυπολόγιστές ζημιές και επιπτώσεις.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί, ιδιαίτερα όταν στον ορίζοντα βρίσκεται η εκλογική μάχη των Ευρωεκλογών. Ανάλογα με τον πολιτικό χάρτη και το ισοζύγιο δυνάμεων που θα προκύψει, είναι σημαντικό να επιδιωχθεί μια ουσιαστική αναθεώρηση της στάσης της ΕΕ απέναντι στην Άγκυρα.
Γράφει: Αντιγόνη Παπαδοπούλου
