Να αλλάξουμε Ρότα. Της Αντιγόνης Παπαδοπούλου

Το Νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις δικαιολογημένα προκαλεί ισχυρές αντιδράσεις.

Ως έχει σήμερα,  στρέφεται  ως επί το πλείστον ενάντια στην πρώτη κατοικία και τους μικρο-οφειλέτες, ενώ  αφήνει σχεδόν αλώβητους αυτούς που πραγματικά δημιούργησαν το πρόβλημα. Η πολιτική που πρόκειται  να εφαρμοστεί για τις εκποιήσεις είναι «πρωθύστερη» ή «εμπροσθοβαρής» κατά  την προσφιλή έκφραση του κ. Στουρνάρα, τέως υπουργού οικονομικών της Ελλάδας.

Οι χιλιάδες των νοικοκυραίων και των μικρομεσαίων επιχειρηματιών που βρέθηκαν με μη εξυπηρετούμενα δάνεια δεν είναι ανεύθυνοι ή εκ συνειδήσεως κακοπληρωτές. Αδυνατούν να ανταποκριθούν διότι η κρίση έχει εξαφανίσει ή μειώσει κατακόρυφα τα εισοδήματα τους καθώς και την αξία των περιουσίων τους. Κύριοι υπαίτιοι της κρίσης είναι άλλοι. Είναι οι ανεύθυνοι τραπεζίτες,  οι ανεπαρκείς εποπτικές αρχές και οι μερικές δεκάδες μεγαλόσχημοι κερδοσκόποι /επιχειρηματίες που χρωστούν τα πολλά δισεκατομμύρια. Πολλοί από αυτούς αρνούνται να πληρώσουν, ως θέμα στρατηγικής επιλογής και  εν γνώσει των αδυναμιών του νόμου. Είναι κοινό μυστικό ότι οι ίδιοι έχουν βγάλει τεράστια ποσά στο εξωτερικό, ενώ παράλληλα χρωστούν πολλά στο κράτος  υπό μορφή οφειλόμενων φόρων και φοροδιαφυγής.

Επιβάλλεται να γίνει διαχωρισμός και κατηγοριοποίηση των οφειλετών. Ο καθένας να τύχει χειρισμού ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά του. Δεν μπορούμε να βάζουμε στο ίδιο τσουβάλι τον κερδοσκόπο που δανείστηκε δια της πλαγίας και με χαριστικούς όρους εκατοντάδες εκατομμύρια και αυτόν που δανείστηκε για να αποκτήσει μια αξιοπρεπή κατοικία ή για τις ανάγκες της μικρομεσαίας επιχείρησης του.

Τα πράγματα βρίσκονται σε οριακό σημείο. Επιβάλλεται να δοθεί πρώτα και κύρια, ώθηση στην επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάπτυξη.  Οι  εκποιήσεις μπορεί να ακολουθήσουν,  αν αυτό κριθεί αναγκαίο. Όταν η οικονομία ανακάμψει σε ικανοποιητικό βαθμό και όταν τα εισοδήματα αποκατασταθούν, η τεράστια πλειοψηφία των μικροοφειλετών θα αρχίσουν να εξυπηρετούν τα δάνεια τους. Τυχόν έναρξη μαζικών εκποιήσεων, στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η οικονομία, θα έχει σοβαρότατες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Οι τιμές θα κατρακυλήσουν. Η κατανάλωση και οι επενδύσεις θα συρρικνωθούν ακόμα περισσότερο και η ύφεση θα βαθύνει. Στην οικονομία είναι γνωστό το φαινόμενο της «επιρροής του πλούτου» (Wealtheffect): όταν κάποιος νοιώθει ότι η αξία του πλούτου του μειώνεται τότε αποφεύγει να δαπανήσει. Ως αποτέλεσμα, η συνολική ενεργός ζήτηση  μειώνεται δραστικά και η ύφεση βαθαίνει.

Η  επανεκκίνηση της οικονομίας και η προώθηση της ανάπτυξης πρέπει να προηγηθούν χρονικά της πολιτικής τυχόν εκποιήσεων. Η κυβέρνηση πρέπει να εξεύρει τρόπους να αντιστρέψει τη φορά των πραγμάτων. Η τυφλή υποταγή στις απαιτήσεις της Τρόικας δεν είναι προς το συμφέρον μας. Η τρόικα ενδιαφέρεται μόνο για να δημιουργηθούν, δια πυρός και σιδήρου, δημοσιονομικά πλεονάσματα ώστε να διασφαλίσει το λαβείν της. Δεν νοιάζεται για τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις των πολιτικών της. Αυτό είναι απόλυτα τεκμηριωμένο σε δύο πρόσφατες Εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σ’ αυτές, με αδιάσειστα στοιχεία, επιρρίπτονται στην τρόικα τεράστιες ευθύνες για τις συνέπειες των πολιτικών της στις χώρες του μνημονίου, περιλαμβανομένης της Κύπρου. Της καταλογίζονται, μεταξύ άλλων, παράνομες ενέργειες, κατά συρροή παράβαση των Συνθηκών και υπέρβαση των όρων εντολής της.

Η εισήγηση μας δεν είναι θεωρητική. Έχει πρακτικό περιεχόμενο και σηματοδοτεί αλλαγή πορείας. Επιβάλλεται αλλαγή στον ρουν των πραγμάτων και μείωση της εξάρτησης από την τρόικα και τις παράλογες απαιτήσεις της. Μεταξύ άλλων το κράτος θα πρέπει:

1. Να επαναδιαπραγματευτεί ουσιώδεις πτυχές του μνημονίου, αφού έχει πλέον αποδειχθεί περίτρανα ότι, παρά τις ωραιοποιήσεις της κατάστασης, οι πραγματικοί στόχοι της επανεκκίνησης και της αύξησης της απασχόλησης δεν επιτυγχάνονται.

2. Να προχωρήσει αποφασιστικά στην πάταξη φοροδιαφυγής. Είναι κοινό μυστικό ότι τα περιθώρια είναι τεράστια .

3. Να τερματίσει την πολιτική της αδιάκριτης μείωσης των μισθών και των περικοπών των δημοσίων δαπανών. Αντίθετα, να προχωρήσει σε μια ποιοτική αναδιάρθρωση των δημοσίων δαπανών προς όφελος των επενδύσεων και της ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας.

4. Να προωθήσει μειώσεις φορολογιών για ενθάρρυνση της κατανάλωσης και της επενδυτικής δραστηριότητας.

5. Να ζητήσει ειδική βοήθεια και αντισταθμιστικά μέτρα από την ΕΕ για την τεράστια ζημιά που προκάλεσαν οι παράλογες και παράνομες αποφάσεις της στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία μας.

Τα πράγματα στην οικονομία δεν είναι στατικά ούτε αποτελούν λογιστική εξίσωση. Το σύστημα είναι δυναμικό και έτσι πρέπει να το αντιμετωπίζουμε. Η δυναμική των πραγμάτων απαιτεί αλλαγή ρότας.

Γράφει: Αντιγόνη Παπαδοπούλου