Αφόρητες ήταν οι πιέσεις φιλοτουρκικών κύκλων στις Βρυξέλλες για άνοιγμα κεφαλαίων, με πρόσχημα την αναθέρμανση των ευρωτουρκικών σχέσεων, την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και του τουρκικού εκδημοκρατισμού.
Τις μεθοδεύσεις διευκόλυνε η απόφαση του Παρισιού να προβεί στην άρση του βέτο, που είχε επιβάλει παλαιότερα, στο άνοιγμα νέων ενταξιακών κεφαλαίων για την Τουρκία.
Τα επιχειρήματα, όμως, και οι σχεδιασμοί κατάρρευσαν τις τελευταίες εβδομάδες ως χάρτινοι πύργοι, λόγω της άτεγκτης στάσης Ερντογάν κατά των διαδηλωτών στην πλατεία Ταξίμ και αλλού. Ο βασιλιάς αποδείχθηκε γυμνός. Άλλα πρέσβευε όταν μιλούσε υπερασπίζοντας το ξέσπασμα του αραβικού κόσμου κατά των αυταρχικών καθεστώτων στην αραβική άνοιξη και άλλα εφάρμοζε καταστέλλοντας αντιδράσεις Τούρκων πολιτών κατά του αυταρχισμού του.
Ο ετσιθελισμός του, όχι μόνο δεν πέρασε απαρατήρητος αλλά προσμέτρησε στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και δεν μπορούσε να αγνοηθεί στις πολιτικές αποφάσεις των «27». Η αρχική τουρκική ευφορία πως γινόταν λόγος για άνοιγμα 2-3 κεφαλαίων, περιορίστηκε στην πρόθεση ανοίγματος του κεφαλαίου 22, που αφορά την περιφερειακή πολιτική και μάλιστα με μία αναβολή τεσσάρων μηνών. Επιπλέον, η απροθυμία της Μέρκελ για άνοιγμα νέου ενταξιακού κεφαλαίου οφείλεται βέβαια, στις Γερμανικές εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου. Οι σχεδιασμοί της απέτρεψαν αντιδράσεις πολιτικών της αντιπάλων στο εσωτερικό της Γερμανίας, αφού ως γνωστό, οι ευρωτουρκικές σχέσεις παραμένουν επίμαχο θέμα συζήτησης ανάμεσα στους “ισχυρούς της Ευρώπης” και στη χώρα της.
Πιστεύω ακράδαντα, πως ο καιροσκοπικός συμβιβασμός που επιτεύχθηκε από τους Υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ, την περασμένη Δευτέρα, είχε διπλή σκοπιμότητα. Αφενός, να δώσει στην Τουρκία την ευχέρεια να κομπάζει πως εξασφάλισε αυτό που ζητούσε δίνοντας συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα για την έναρξη του νέου γύρου των διαπραγματεύσεων, μέσα στο φθινόπωρο και αφετέρου να βοηθήσει τη Γερμανίδα Καγκελάριο να πάρει αναβολή, αποφεύγοντας τριγμούς και εσωτερικές αναταράξεις εν μέσω προεκλογικής περιόδου.
Αυτό που πρέπει να προβληματίσει εμάς, την Κυπριακή πολιτική ηγεσία και τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι πως για μια ακόμη φορά διαπιστώνουμε μεθοδεύσεις και παρασκηνιακούς χειρισμούς που κάθε άλλο παρά ακολουθούν την διαφανή κοινοτική μέθοδο. Για μια ακόμη φορά, η ΕΕ προσβλητικά θρυμματίζει την έννοια της κοινοτικής αλληλεγγύης. Παραμερίζει τις κυπριακές ευαισθησίες. Ανοίγει νέο κεφάλαιο, χωρίς πρότερη συμμόρφωση της υποψήφιας χώρας στους ενταξιακούς όρους και υποχρεώσεις της. Αδιαφορεί στην κραυγή αγωνίας των Τούρκων διαδηλωτών ενώ αντίθετα, φαίνεται να επιβραβεύει την τουρκική αλαζονεία επιβραβεύοντας μια Τουρκία που προκλητικά επιμένει να μην υλοποιεί το Πρόσθετο Πρωτόκολλο και να παραμένει κατοχική δύναμη στην Κύπρο. Μια Τουρκία που παραβιάζει ασύστολα ανθρώπινα δικαιώματα ευρωπαίων πολιτών στην Κύπρο, απειλεί και εξευτελίζει ευρωπαϊκές αρχές και ευρωπαϊκά κεκτημένα.
Η λύση που μεθοδεύτηκε, δίνει το πρόσχημα σε κάθε πλευρά να δηλώνει κερδισμένη. Το θέατρο του παραλόγου, συνεχίζεται. Η Μέρκελ θα πολεμά με πάθος για την επανεκλογή της, τον προσεχή Σεπτέμβρη. Ο Ερντογάν θα παλεύει να σβήσει τις εστίες κοινωνικής αναταραχής που τορπίλισαν την καμουφλαρισμένη μέχρι σήμερα, επικοινωνιακή του εικόνα.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον εμείς, στην Κύπρο θα παραμένουμε ξανά, υπερβολικά ανεκτικοί και παθητικά αδιάφοροι για τις τρέχουσες εξελίξεις, χαμένοι στη συνήθη εσωστρέφεια και τη δίνη της οικονομικής κρίσης. Αν πραγματικά θέλουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα θα πρέπει να το κάνουμε άμεσα με αποφάσεις και πρωτοβουλίες. Μόνο έτσι μπορούμε να κτίσουμε στρατηγική και να ευελπιστούμε για το καλύτερο.
Γράφει: Αντιγόνη Παπαδοπούλου
