Η Τουρκία κλιμακώνει την ένταση στη γεωστρατηγική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Υλοποιεί τις απειλές για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, συμπεριφερόμενη ως ο απόλυτος χωροφύλακας . Το Barbaros, συνοδευόμενο από άλλα δύο σκάφη, κινείται κατά μήκος της νότιας ακτογραμμής της Κύπρου, σε οικόπεδα που βρίσκονται λίγα ναυτικά μίλια νοτίως της Λεμεσού… Η τουρκική επίδειξη δυνάμεως δεν εκπλήττει . Πιστή στη ρήση «ποτέ δεν είναι αργά για κάποιον που ξέρει να περιμένει» η Τουρκία, διά στόματος Νταβούτογλου, παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς όσα τεκταίνονται στην κυπριακή ΑΟΖ, στη Συρία και στο Κομπανί, έτοιμη να επωφεληθεί κατά το δοκούν, την κάθε περίπτωση.
Η μικρή Κύπρος, ξανακτυπά πόρτες στις γειτονιές του κόσμου, ζητώντας αλληλεγγύη. Οι εξελίξεις τρέχουν και είναι ραγδαίες. Δυστυχώς δεν έχουμε την πολυτέλεια να ωραιοποιούμε το ρόλο κανενός.
Ηνωμένες Πολιτείες και ΕΕ ανέχονται τις τουρκικές προκλήσεις και δεν αντιδρούν. Παρά τα μεγάλα λόγια περί σημαντικού «στρατηγικού εταίρου», που εκστόμισε ο κ. Μπάϊτεν στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο, δεν διαπιστώνουμε έμπρακτα την αμερικανική αλληλεγγύη . Η Βρεττανία υποδεικνύει στη Λευκωσία να μην τεντώνει το σχοινί. Καλεί τα «δύο μέρη» να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τονίζοντας την ανάγκη διαμοιρασμού του φυσικού αερίου. Δεν μας εκπλήττει. Διαχρονικά ο ρόλος της ήταν υπονομευτικός . Αυτή παρακινούσε την Άγκυρα να επαναδιεκδικήσει την Κύπρο , χρόνια μετά την παραίτηση της τελευταίας, από όλα τα δικαιώματά της επί της Κύπρου, με τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923. Αυτή με την πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» άνοιξε την τουρκική βουλιμία . Όχι μόνο δεν παρεμβαίνει διαχρονικά για να τερματίσει την τουρκική επιδρομική επιθετικότητα σε ξηρά, αέρα και τώρα στην κυπριακή ΑΟΖ , αλλά εξισώνει θύτη και θύμα, όπως πράττει κι ο Στέφαν Φούλε, χωρίς αιδώ. Παρακολουθούμε επίσης την υποτονική αντίδραση της ΕΕ, όπως και του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σιουλτζ , να εξωραϊζουν το ρόλο της Τουρκίας στις καθεχρονικές εκθέσεις προόδου , να συντηρούν το απευθείας εμπόριο ως δαμόκλεια σπάθη και να αρνούνται ψηφίσματα καταδίκης της Τουρκίας, την ώρα που πρέπει.
Σωστή η ενέργεια του Εθνικού Συμβουλίου να συνέλθει, να μελετήσει τα δεδομένα και να σχεδιάσει τα επόμενα διπλωματικά και νομικά μέτρα. Οφείλει να εκμεταλλευτεί το συγκριτικό πλεονέκτημα της Κύπρου, ως χώρας μέλους της ΕΕ, καταγγέλλοντας την Τουρκία, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα , για την πειρατική της συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο. Οφείλει να προβεί σε διπλωματική αντεπίθεση, γιατί η κατευναστική πολιτική δεν αποδίδει. Μια πιο διεκδικητική στάση έχει περισσότερη ανατρεπτική δύναμη, και αυτό θα έπρεπε να ήταν διαχρονικά ο πάγιος στόχος μας , στην αναζήτηση συμμαχιών για ανάσχεση της τουρκικής επιθετικότητας.
Έστω και τώρα, ο πρόεδρος Αναστασιάδης οφείλει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση και ειδικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, πως η Κυπριακή Δημοκρατία απαιτεί επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας ( όπως έγινε στην περίπτωση της Ρωσίας) και ένα ισχυρό ψήφισμα καταδίκης για άμεσο τερματισμό των προκλήσεων. Το ίδιο ισχυρό ψήφισμα θα πρέπει να επιδιωχθεί από τη μίνι ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες στις 12-13 Νοεμβρίου, στη συζήτηση του θέματος «Turkish actions causing tensions in Cyprus».
Καλά τα μέτρα και εν πολλοίς, αναμενόμενα, όχι όμως ανατρεπτικά. Βεβαίως και πρέπει να παραμείνουν μπλοκαρισμένα τα ενταξιακά κεφάλαια, να μην ανοίξουν νέα και να μπλοκαριστούν και πρόσθετα κεφάλαια. Ωστόσο οφείλουμε να είμαστε συνεπείς. Να μην υποκύπτουμε «καλόπιστα» με τις πρώτες αντιδράσεις (πχ κεφάλαιο 22) ή δήθεν «με το πιστόλι στον κρόταφο» . Οι διαρκείς υποχωρήσεις πλήττουν την κρατική αξιοπιστία.
Είναι σημαντικό να επεξηγηθεί στους ευρωπαϊους εταίρους και όχι μόνο, πως οι τουρκικές προκλήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ δεν αφήνουν κανένα περιθώριο στην Κυπριακή Δημοκρατία να συνομιλεί υπό καθεστώς απειλών, ως έρμαιο συγκρουόμενων συμφερόντων. Η Τουρκία σαμποτάρει τις συνομιλίες, συμπεριφέρεται ως επιτήδειος τρίτος και αρνείται λύση σύμφωνη με διεθνείς νόμους, ψηφίσματα και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Έστω και τώρα, ας γίνει μια προσπάθεια καλύτερου συντονισμού και καταμερισμού ρόλων, στις επαφές που πρέπει να γίνουν στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο. Το κυριότερο διακύβευμα για την Κυπριακή Δημοκρατία είναι η ασφαλής συνέχιση των ερευνών στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Ας μην ολιγωρούμε!
Γράφει: Αντιγόνη Παπαδοπούλου