Η Δερύνεια ως τόπος ειρήνης. Του Άντρου Γ. Καραγιάννη

Σε διάλεξη που πραγματοποιήθηκε στο Δήμο Δερύνειας με θέμα «Η Δερύνεια στον πολιτισμικό χάρτη της Κύπρου» ο ομιλητής κος Μίμης Σοφοκλέους έκανε τη σοφή εισήγηση, ότι η Δερύνεια με βάση τον Πολιτισμό και την Ιστορία της, θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα χώρο ειρήνης.

Η Δερύνεια αποτελεί τη φυσική προέκταση της Αμμοχώστου, συμπεριλαμβανομένης και της κατεχόμενης Κάτω Δερύνειας. Πολλοί Δερυνειώτες που εργάζονταν στην Αμμόχωστο διατηρούσαν στενούς πολιτιστικούς και κοινωνικούς δεσμούς με τους Αμμοχωστιανούς. Αρκετοί αγρότες, κτηνοτρόφοι και ψαράδες της Δερύνειας συνεργάζονταν με Τουρκοκύπριους πριν το 1974, ενώ τα κοινά γλέντια και εορτές αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητας των Δερυνειωτών.

Οι φιλήσυχοι και φιλοπρόοδοι κάτοικοι της Δερύνειας παρόλο που έχασαν μετά την τουρκική εισβολή το 75% της γης και ολόκληρη την παραλιακή τους περιοχή, δεν έπαψαν ποτέ να στηρίζουν την επαναπροσέγγιση και την επανένωση του τόπου μας. 

Μετά το 1974 το σημαντικότερο σημείο αναφοράς της Δερύνειας ήταν το οδόφραγμα. Πολλοί πρόσφυγες έρχονταν στη Δερύνεια και συνεχίζουν να έρχονται, για να αγναντέψουν τα αγαπημένα τους μέρη. Οι ειρηνικές διαδηλώσεις, οι μαθητικές και γυναικείες πορείες και οι αντικατοχικές εκδηλώσεις στο οδόφραγμα της Δερύνειας, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας.

Κάθε χρόνο, η Δερύνεια βιώνει τον αγώνα των προσφύγων για επιστροφή στις κατεχόμενες εστίες και στις ρίζες μας με το σύνθημα «Δεν ξεχνώ» να ηχεί ακόμη στα αυτιά μας. Με το πέρασμα του χρόνου, η Δερύνεια, το συρματόπλεγμα και το οδόφραγμα έγιναν ένα, προκαλώντας δέος στους τουρίστες που αδυνατούν να καταλάβουν ότι ζούμε τόσο κοντά στο αγκαθωτό συρματόπλεγμα της ντροπής, ενώ οι ντόπιοι θαυμάζουν το θάρρος και την καρτερικότητα μας.

Μετά τα θλιβερά γεγονότα του 1996 στο οδόφραγμα της Δερύνειας, κάθε καλοκαίρι η Δερύνεια μετατρέπεται σε ένα δρόμο, μια γέφυρα που ενώνει τον έξω κόσμο με την Κύπρο, όπου αρκετοί μοτοσικλετιστές ξεκινούν την ειρηνική πορεία τους για να φτάσουν μέχρι το οδόφραγμα μας.

Παρόλα αυτά οι πιο πολλές συνομιλίες, διαβουλεύσεις και δικοινοτικές συναντήσεις για επίλυση του κυπριακού πραγματοποιούνται μακριά από τη Δερύνεια. Και η Δερύνεια γειτνιάζει με την ουδέτερη ζώνη που ελέγχεται από τα Ηνωμένα Έθνη και διαθέτει κτήρια εντός της νεκρής ζώνης που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε δικοινοτικά κέντρα ή χώροι συνεργασίας μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Οι πιο πάνω εισηγήσεις μας δεν εισακούστηκαν, παρόλο που προσπαθήσαμε να πείσουμε τα Ηνωμένα Έθνη, ξένους πρεσβευτές και μη κυβερνητικές οργανώσεις προβάλλοντας τη διαχρονική μας θέση για επανένωση της Κύπρου.

Η Δερύνεια επιλέγηκε λόγω της γειτνίασης της με το συρματόπλεγμα για τη διεξαγωγή δικοινοτικού προγράμματος συνεργασίας και νεανικής επιχειρηματικότητας μεταξύ των δύο κοινοτήτων από το UNDP. Η Δερύνεια αποτελεί επίσης χώρο διεξαγωγής σεμιναρίων για ένταξη μεταναστών. Γι’ αυτούς τους λόγους η Δερύνεια θα μπορούσε να αποκτήσει ένα κέντρο νεότητας ή πολιτισμού, όπου οι νέοι και από τις δύο κοινότητες να μπορούν να δημιουργήσουν ανταλλάζοντας απόψεις, να αλληλογνωριστούν και να οραματιστούν ένα κοινό μέλλον.

Οι νέοι μας θα μπορούσαν επίσης μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων να δημιουργήσουν ένα δικοινοτικό περιοδικό ή μια δίγλωσση εφημερίδα με πλούσια θεματολογία στη σφαίρα του Πολιτισμού, των Τεχνών, της Επιχειρηματικότητας, του Αθλητισμού, της Ανάπτυξης και της Κοινωνικής Ευημερίας.

Το οδόφραγμα της Δερύνειας, το οποίο υπερισχύει σε δημοσιότητα των υπολοίπων ποιοτικών αξιών και χαρισμάτων της Δερύνειας, όπως του πολιτισμού, της παράδοσης, ακόμα και του νοστιμότατου φρούτου της, της φράουλας, την έκανε γνωστή ανά το παγκύπριο αλλά και στο εξωτερικό. Σύντομα αναμένεται να αποτελέσει την πύλη για επανεγκατάσταση στην Αμμόχωστο και το πρώτο βήμα για επανένωση του νησιού μας.

Οι ειρηνικοί κάτοικοι της Δερύνειας μπορεί να αδικήθηκαν για πάνω από 40 χρόνια αλλά ο συνεχής αγώνας τους για ειρηνική συνύπαρξη και συμφιλίωση τους δικαίωσε, αφού από κοινού μαζί με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας ζητούμε τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας. Η Λεωφόρος Αμμοχώστου δεν θα αποκόπτεται πλέον στο μέσο αλλά θα μας οδηγά στην Αμμόχωστο, στην Καρπασία, στην Κερύνεια και στην Μόρφου.

Γράφει: Άντρος Γ. Καραγιάννης

Δήμαρχος Δερύνειας