«Σκωτσέζικο ντους». Του Άντρου Γ. Καραγιάννη

Σε λίγες μέρες διεξάγεται δημοψήφισμα στη Σκωτία για την ανεξαρτητοποίηση της από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ένα καυτό θέμα το οποίο είτε το θέλουμε είτε όχι, έμμεσα και αναπόφευκτα  θα  έχει τις προεκτάσεις και επιδράσεις του και  στο κυπριακό γίγνεσθαι, καθότι οι ζυμώσεις που γίνονται λαμβάνουν χώρα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρόλες τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλουν οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας των σκωτσέζων, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι ψηφοφόροι να κάνουν δεύτερες σκέψεις και να παραμείνουν προσκολλημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Σκωτία και η βόρεια περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου φημίζονται για τις λίμνες, τα δάση, τη φυσική τους ομορφιά και την αλιεία. Η Βόρεια Θάλασσα κρύβει αρκετό πλούτο σε πετρελαϊκά αποθέματα και φυσικό αέριο. Οι σκωτσέζοι βλέποντας ότι το Λονδίνο προσπαθεί να επωμιστεί όφελος από το δικό τους πλούτο, ετοιμάζονται να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα στο βρετανό Πρωθυπουργό. Δεν είναι όμως οι μόνοι που ζητούν ανεξαρτησία ή λιγότερο έλεγχο από την κεντρική κυβέρνηση. Μπορεί η θρησκεία, η γλώσσα και ο πατριωτισμός να αποτελούν μέρος της τοπικής κουλτούρας και παράδοσης, αλλά το καθοριστικό στοιχείο που οδηγεί στην αυτονομία ή ανεξαρτητοποίηση, όπως είπε χαρακτηριστικά ένας βέλγος Ευρωβουλευτής, είναι ο πλούτος και η οικονομία.

Πίσω από τη φαινομενική γαλήνη που παρουσιάζεται ότι επικρατεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχει αναβρασμός για ανεξαρτησία. Παρόμοιες φωνές για ανεξαρτητοποίηση υπάρχουν και αλλού όπως στη φλαμανδική περιοχή στο Βέλγιο, στην περιοχή της Καταλονίας στην Ισπανία, στην περιοχή των Βάσκων μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας, στην Κορσική και στη Βρετάνη στη Γαλλία και στην περιοχή του Νότιου Τυρόλου μεταξύ Αυστρίας και Ιταλίας. Η πιο ισχυρή οικονομικά περιοχή, η οποία θα μπορούσε από μόνη της να αποτελέσει ένα ανεξάρτητο κράτος είναι το ομόσπονδο κρατίδιο της Βαυαρίας στη Γερμανία.

Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι ηγεσίες τους όμως δεν επιθυμούν συρρίκνωση τους ούτε απόσχιση οποιασδήποτε περιοχής. Οι κεντρικές κυβερνήσεις χρειάζονται έσοδα και οικονομική σταθερότητα και γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν αντιδράσεις, κυρίως σε ομόσπονδα κράτη, όταν ο πλούτος μιας περιοχής κατανέμεται μέσω της κεντρικής κυβέρνησης και στα υπόλοιπα ομόσπονδα κρατίδια. Στην Κύπρο ελλοχεύει ο μεγάλος κίνδυνος αναβάθμισης του ψευδοκράτους, μετά και τις τελευταίες εκλογές στην Τουρκία. Προς το παρόν η οικονομική κατάσταση στα κατεχόμενα δεν ευνοεί τυχόν ανεξαρτητοποίηση του ψευδοκράτους, αλλά εμείς δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Επιβάλλεται η άμεση προώθηση της επίλυσης του Κυπριακού, για να μην δώσουμε την ευκαιρία στο νέο τούρκο Πρόεδρο να ελπίζει ότι το ψευδοκράτος με την οικονομική στήριξη της Τουρκίας θα υπερισχύσει των ελληνοκυπρίων.

Η Τουρκία προσπαθεί με κάθε τρόπο να στηρίζει τους τουρκοκύπριους, ενώ έχει στραφεί και προς την ηγεσία των κούρδων, για να κερδίσει συμμάχους. Μια πιθανή δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, αλλά και η συνεχιζόμενη αναβάθμιση του ψευδοκράτους θα οδηγήσει σε πλήρη έλεγχο των υπόγειων κοιτασμάτων, αλλά και των πλουτοπαραγωγικών πηγών της περιοχής της Μεσογείου και του βορείου Ιράκ, ενισχύοντας την παρουσία της Τουρκίας στην περιοχή.

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα προσπαθήσει να διατηρήσει τη Σκωτία με νύχια και με δόντια, για να συνεχίσει να έχει λόγο στην εκμετάλλευση του φυσικού της πλούτου. Το σίγουρο όμως είναι ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και σε υποψήφιες προς ένταξη χώρες, θα πληθαίνουν οι τάσεις για περισσότερα δικαιώματα των τοπικών ή περιφερειακών κοινωνιών. Τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα που προκαλεί η οικονομική κρίση και τα αβάσταχτα για το λαό μέτρα λιτότητας, θα ενισχύουν συνεχώς τις αποσχιστικές τάσεις στην Ευρώπη.

Αυτή τη στιγμή που στην Ευρώπη επικρατεί μια κρύα βουβαμάρα οι σκωτσέζοι θα χαλάσουν κάπως την ηρεμία και θα δώσουν το έναυσμα για ξέσπασμα παρόμοιων αντιδράσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δεχτεί ένα κρύο σκωτσέζικο ντους που είτε θα την αφυπνίσει είτε θα αποτελέσει τον πρώτο κύβο στο ντόμινο που θα οδηγήσει στην κατάρρευση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Για την Κύπρο βεβαίως οτιδήποτε άλλο εκτός από άμεση επανένωση του βίαια μοιρασμένου νησιού μας σε μια διζωνική – δικοινοτική ομοσπονδία με διασφαλισμένα τα ανθρώπινα δικαιώματα των νόμιμων κατοίκων του νησιού μας  θα αποτελούσε  οπωσδήποτε ανεπιθύμητη  και καταστροφική εξέλιξη.

Γράφει: Άντρος Γ. Καραγιάννης