Ένας από τους κύριους στόχους που έθεσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέσα από την έκδοση της Λευκής Βίβλου για το μέλλον της Ευρώπης είναι να καταστήσει τον θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιο προσιτό στον απλό πολίτη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα θεσμικά όργανα της Ε.E. εγκλωβίζονται πίσω από τεχνοκρατικές και απόμακρες πρακτικές που τα καθιστούν απλησίαστα για τους Ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι ως εκ τούτου απουσιάζουν από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων που αφορούν την καθημερινή τους ζωή.
Πολλαπλές έρευνες και μελέτες που έγιναν για τις ανάγκες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων αποδεικνύουν ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες τελικά εμπιστεύονται πιο πολύ τους αιρετούς αντιπροσώπους για χάραξη πολιτικής. Ωστόσο είναι αποδεκτό ότι κανένας δεν σπουδάζει για να γίνει δημοτικός σύμβουλος ή δήμαρχος, αφού η εμπλοκή και η προσφορά στα κοινά αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα του καθενός. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι αρκετοί αιρετοί αξιωματούχοι επιζητούν από μόνοι τους, μετά την εκλογή τους, τη συνεχή επιμόρφωση, ενώ άλλοι θεωρούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό αλλά ούτε και αναγκαίο, αφού η θέση του πολιτικού προϊστάμενου από μόνη της αποτελεί μια μορφή μόρφωσης, κάτι που φυσικά δεν ισχύει.
Οι τοπικοί άρχοντες χρειάζονται την απαραίτητη κατάρτιση για τη σωστή άσκηση των καθηκόντων τους. Χρειάζονται συγχρόνως συνεχή επιμόρφωση για αποτελεσματικότερη κατανόηση των προβλημάτων, των αναγκών και των απαιτήσεων των πολιτών. Από πλευράς μάλιστα της Ε.E. ζητείται από τους τοπικούς αιρετούς αντιπροσώπους, μέσα από την κατάλληλη επιμόρφωση, να είναι σε θέση να προβάλλουν τα πλεονεκτήματά της. Η εγγύτητα και η επικουρικότητα αποτελούν σημαντικούς όρους που μπορούν μαζί με τις αρχές της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της αλληλεγγύης να φέρουν την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της.
Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι ο τρόπος με τον οποίο ασκείται πολιτική στις τοπικές αρχές δεικνύει κατά πόσο εμείς, ως αιρετοί αντιπρόσωποι, βαδίζουμε με ευρωπαϊκό ρυθμό ή αρκούμαστε στο τοπικό, περιφερειακό και εθνικό μοντέλο. Η εφαρμογή των ευρωπαϊκών οδηγιών και κανονισμών, όσον αφορά λόγου χάρη την υδατοπρομήθεια, την αποκομιδή και ανακύκλωση των αποβλήτων, την αξιοποίηση της ενέργειας για εξοικονόμηση πόρων, τη διεκδίκηση ευρωπαϊκών κονδυλίων και τη συνεργασία μεταξύ τοπικών και περιφερειακών αρχών με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, προδίδει τη σχέση μας με την Ε.Ε.
Οι τοπικές αρχές αποτελούν συνεπώς τον συνδετικό κρίκο μεταξύ της Ευρώπης και των απλών πολιτών. Γι’ αυτό τον λόγο επιβάλλεται η αξιοποίηση του προγράμματος Erasmus για την επιμόρφωση των αιρετών αντιπροσώπων. Το πρόγραμμα Erasmus συμπλήρωσε 30 χρόνια λειτουργίας και έχει ήδη προσφέρει την ευκαιρία σε πέντε εκατομμύρια Ευρωπαίους να ταξιδέψουν στο εξωτερικό και να γνωρίσουν άλλους πολιτισμούς. Νέοι άνθρωποι, φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευόμενοι, εκπαιδευτικοί, αθλητές, εθελοντές έζησαν χάρη στο Erasmus την μοναδική εμπειρία να παραμείνουν στο εξωτερικό για μικρό χρονικό διάστημα, να εργαστούν, να επιμορφωθούν και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στις χώρες που τους φιλοξένησαν αλλά και να φανούν χρήσιμοι στην τοπική τους κοινωνία.
Μέσα από τη δημιουργία ενός κλάδου του προγράμματος Erasmus προορισμένου για τους τοπικούς και περιφερειακούς αιρετούς αντιπροσώπους, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σχέδια κατάρτισης και ανταλλαγής εμπειριών και ορθών πρακτικών πάνω σε πιλοτική βάση. Η ανταλλαγή αποτελεσματικών πρακτικών μέσω επισκέψεων σε άλλες χώρες υποβοηθά και δίνει την ευκαιρία μάθησης, εμπέδωσης και εφαρμογής.
Η επιμόρφωση των αιρετών μπορεί να ωφελήσει τους ίδιους τους πολίτες, αν κι εφόσον οι αιρετοί αντιπρόσωποι είναι γνώστες των ευρωπαϊκών πολιτικών χρηματοδότησης, αξιοποίησης και εφαρμογής τους σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αναγνωρίζοντας κάποιες αδυναμίες στον τρόπο λειτουργίας της Ε.E., προσπαθούν να φέρουν την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες μέσω των τοπικών αρχών.
Εμείς δηλώνουμε έτοιμοι να συμβάλουμε σ’ αυτή την προσπάθεια και να γίνουμε σοφότεροι και ευρωπαϊκά ικανότεροι.
Γράφει: Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας
