Ανοιχτή επιστολή στον Στέφανο Στεφάνου.
Η εκλογική συμπεριφορά του ΑΚΕΛ αποτελεί παγκόσμια μοναδικότητα. Επί δεκαετίες πολιτεύτηκε με συμβιβασμούς με πολιτικές δυνάμεις που τίποτε το αριστερό δεν είχαν. Κριτήριο ήταν η ανταπόδοση δικαιωμάτων σε μη-προνομιούχες ομάδες της κοινωνίας, η διασφάλιση πολιτικής παρουσίας για το ίδιο το κόμμα, και η ανάδειξη πολιτικού αντίβαρου για τις εθνικιστικές αλλά πολιτικά καταστροφικές ομάδες της κοινωνίας. Η πρακτική αυτή υπήρξε εν μέρει επιτυχής. Στρώματα της κοινωνίας προσέβλεπαν στο ΑΚΕΛ για κοινωνική και πολιτική προστασία, το ΑΚΕΛ διατηρούσε για δεκαετίες υψηλά ποσοστά στις εκλογές, και λειτουργούσε ως ανάχωμα για τις πολύ συντηρητικές δυνάμεις του τόπου. Η στάση όμως αυτή είχε σημαντικό πολιτικό κόστος. Έγινε αποδεχτό στη συνείδηση του μέσου πολίτη ότι η αριστερά συμμετέχει ή συμβάλει στη διακυβέρνηση του τόπου αλλά δεν κυβερνά ούτε εφαρμόζει δικό της πρόγραμμα. Ακόμα και στα χρόνια που ο Δημήτρης Χριστόφιας ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, καίτι Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, θεωρούνταν ως δεδομένο ότι οι πολιτικές προτεραιότητες της αριστεράς δεν αποτελούν απαραίτητα και προτεραιότητες της κυβέρνησης. Στην πραγματικότητα, για να διασφαλιστεί ότι αυτό ποτέ αυτό δεν θα συμβεί, οι δεξιές δυνάμεις του τόπου επιχείρησαν και πέτυχαν, μέσω ενός οιωνεί πολιτικού πραξικοπήματος, με αφορμή ένα ατύχημα, να πείσουν ότι το ΑΚΕΛ ούτε μπορεί ούτε επιτρέπεται να κυβερνήσει.
Η θέση αυτή είναι, από την δική τους προοπτική, καθόλα κατανοητή. Δεν είναι όμως ούτε κατανοητό ούτε αποδεκτό ότι η άποψη αυτή αφομοιώθηκε από το ΑΚΕΛ και υλοποιείται ως πολιτική. Η συζήτηση για τις προσεχείς προεδρικές εκλογές που ήδη άρχισε, αυτό δείχνει. Το ΑΚΕΛ θεωρεί ως δεδομένο ότι αριστερός δεν μπορεί να κερδίσει τις εκλογές και αναζητεί ως υποψήφιο πρόσωπο από το χώρο της κεντροδεξιάς. Από το χώρο αυτό εμφανίζονται ενδιαφερόμενοι οι οποίοι διαθέτουν τον εαυτό τους για την υλοποίηση αυτής της πολιτικής. Κάποιοι από τους αυτοπροτεινόμενους υποψήφιους προέδρους είναι σημαντικοί πολίτες του τόπου αυτού που αξίζουν την εκτίμηση μας για το δημόσιο βίο τους και την όλη τους παρουσία. Κανένας όμως δεν εγγυάται ότι η εκλογή του θα αναπτύξει στην κοινωνία τους προσανατολισμούς και τις πρακτικές που μας έφεραν στο όριο ως προς την ποιότητα της ζωής και την εποικοδομητική λύση του χρονίζοντος Κυπριακού προβλήματος. Έτσι, ακόμη κι αν εκλεγεί ένας από αυτούς τους υποψήφιους ποιο θα είναι το πολιτικό συμπέρασμα μια τέτοιας εκλογής, πέραν της πολιτικής παραίτησης από την υποχρέωση για ηγετική παρουσία στον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας και της πολιτικής ζωής;
Ο νέος ΓΓ οφείλει να ανακόψει την πορεία αυτή. Οφείλει να διαμορφώσει πολιτικές που θα μπορούσαν να γίνουν αποδεχτές από την κοινωνία. Μερικές απλές παραδοχές απαιτούνται:
1. Ισότητα στην αξιοπρεπή διαβίωση και στις προοπτικές των νέων για την υλοποίηση των φιλοδοξιών τους, με ότι αυτό σημαίνει για την απασχόληση, την υγεία, τη μόρφωση και την ποιότητα της ζωής. Η αριστερά οφείλει να αποβάλει τις πολιτικές ενοχές από πρακτικές στην άσκηση αριστερών πολιτικών από άλλες χώρες. Οφείλει επίσης να υπερβεί τη μελαγχολία που προκύπτει από το φόβο ότι η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στέρησε την αριστερά από ένα οικουμενικό μοντέλο διακυβέρνησης και οικονομικής δραστηριότητας. Μπορούμε να έχουμε το δικό μας μοντέλο το οποίο θα συνδυάζει τη δημοκρατία, το σεβασμό της ποικιλίας και της πολυπολιτισμικότητας της εποχής και της Κύπρου, με την δημιουργικότητα και την ατομική πρωτοβουλία στην οικονομική δραστηριότητα.
2. Διασφάλιση της λύσης του Κυπριακού ώστε οι πολίτες να έχουν το αίσθημα της ασφάλειας και οι νέοι ότι έχουν προοπτικές σε συνθήκες ειρήνης. Η λύση πρέπει να περιλαμβάνει πολιτικές για αποκατάσταση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο κοινότητες και τη δημιουργία συνθηκών για υπέρβαση εχθρότητας αιώνων. Βρισκόμαστε στην αναζήτηση Μαντέλα που θα ενώσει την Κύπρο και θα δημιουργήσει νέες ιστορικές συνθήκες στις σχέσεις μεταξύ των κοινοτήτων.
3. Αποκατάσταση του τραυματισμένου ηθικού κύρους της αριστεράς. Αυτό απαιτεί δημόσια παραδοχή των αστοχιών, αποκήρυξη πρακτικών του παρελθόντος, και επιλογή προσώπων που θα ακτινοβολούν ως παραδείγματα ηθικής διαχείρισης των δημόσιων πόρων και των δυνατοτήτων. Ύστατος στόχος πρέπει να είναι η παγίωση αρχών και νόμων που θα διασφαλίζουν ότι η διαφθορά που είδαμε τα τελευταία χρόνια να ευτελίζει το κράτος και τους θεσμούς δεν θα μπορεί να επανέλθει.
4. Επιλογή υποψηφίου ο οποίος θα είναι αναγνωρίσιμος από τη βάση της αριστεράς ως δικός της και από τις άλλες δυνάμεις που θελουμε ως αξιόπιστος ηγέτης που θα διασφαλίσει την παραπέρα ανάπτυξη μιας δημοκρατικής κοινωνίας.
Είμαι βέβαιος ότι το ΑΚΕΛ μπορεί να διασφαλίσει τις προοπτικές αυτές, εφόσον αποβάλει τις πολιτικές του φοβίες.