8η Μαρτίου, Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας.
7ο CyDebate με θέμα:
7 Κύπριες Γυναίκες για την 8η Μαρτίου
Μια μέρα που τις τελευταίες δεκαετίες έχασε το πολιτικό της υπόβαθρο και εορτάζεται ως έκφραση συμπάθειας προς το γυναικείο φύλο που τείνει να ταυτίζεται μόνο με την εξωτερική ομορφιά, την γονιμότητα και τον έρωτα. O προσανατολισμός της Ημέρας της Γυναίκας υπό αυτή την μορφή που έχει σήμερα, στόχο έχει την εμπορευματοποίηση της 8ης του Μάρτη γεγονός που μειώνει τον πραγματικό σκοπό της επετείου αυτής.
Η ημέρα της Γυναίκας είναι ημέρα μνήμης προς τις εργάτριες της κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη οι οποίες ζητούσαν ως Γυναίκες καλύτερες συνθήκες εργασίας. Είναι η ημέρα τιμής προς τις γυναίκες αγωνίστριες που έδωσαν και δίνουν μάχες καταξίωσης και ανύψωσης του κοινωνικού φύλου των γυναικών. Άλλωστε η παγκόσμια πραγματικότητα του 2016 δεν περικλείεται από ισοτιμία, ισότητα, συμπληρωματικότητα, αλληλοσεβασμό, ίσες ευκαιρίες και δικαιώματα και για τα δύο φύλα.
Ακολουθούν τοποθετήσεις από γυναίκες που η κάθε μια δίνει το δικό της στίγμα στην κοινωνία. Γυναίκες που αναδείχτηκαν στην πολιτική, στην εκπαίδευση, στα κοινωνικά γίγνεσθαι αλλά και στην πραγματική σκληρή καθημερινότητα.
Αλεξάνδρα Ατταλίδου, Εκπροσωπος Τύπου του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου στην Κύπρο:
Η 8η Μαρτίου δεν είναι ημέρα κατακτήσεων αλλά ημέρα απολογισμού, ενός τραγικού απολογισμού που δείχνει πόσο υστερεί η Κύπρος αλλά και πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης από το ζητούμενο, που είναι η ισότητα ανδρών και γυναικών. Είναι σαφές ότι σε χώρους ανεπίσημης πολιτικής π.χ. ΜΚΟ οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής ενώ στα πολιτικά κόμματα συνεχίζουν να αποτελούν την θλιβερή μειοψηφία. Η πραγματικότητα είναι πως η πολιτική εξουσία παραμένει ακόμα στα χέρια των αντρών και οι γυναίκες, ενώ αντιπροσωπεύουν το 60 % των νέων αποφοίτων πανεπιστημίων, εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στις θέσεις λήψης οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων.
Ο αγώνας ίσης εκπροσώπησης είναι αγώνας ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αγώνας για δημοκρατία. Η δημοκρατία για να είναι πραγματική πρέπει να διασφαλίζει τα εξής:
- ισότητα στην αγορά εργασίας και οικονομική ανεξαρτησία επί ίσοις όροις για γυναίκες και άνδρες,
- ίση αμοιβή για ίση εργασία και για εργασία ίσης αξίας, απαίτηση
- ισότητα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων,
- αξιοπρέπεια, ακεραιότητα και τερματισμό της βίας λόγω φύλου μέσω ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πολιτικής
Έφτασε πλέον η ώρα για πιο δραστικές και ριζοσπαστικές δράσεις αφού αντί να αυξάνεται η συμμετοχή των γυναικών συρρικνώνεται επικίνδυνα σε όλους τους τομείς. Θα πρέπει ανυποχώρητα να απαιτηθεί η νομοθετική ένταξη των ποσοστώσεων στα εκλογικά συστήματα αφού δεν φαίνεται να υπάρχει η πολιτική βούληση για προώθηση της πραγματικής ισότητας σε όλους τους τομείς.
Οι καιροί απαιτούν το γυναικείο κίνημα να ανασυνταχθεί και να διεκδικήσει πέρα και πάνω από κόμματα την υιοθέτηση στρατηγικής, στόχων και χρονοδιαγραμμάτων για την επίτευξη της δημοκρατικής πολιτικής εκπροσώπησης στα όργανα λήψης αποφάσεων.
Μετά από 56 χρόνια ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι θλιβερό να εκλιπαρούμε για το αυταπόδεικτο! Είναι θλιβερό να πρέπει να πείσουμε ότι κοινωνίες που αποκλείουν το ένα φύλο δεν ευημερούν πραγματικά. Είναι καιρός οι γυναίκες της Κύπρου να απαιτήσουμε καθαρά και δυνατά ότι δημοκρατικά μας αναλογεί και να δείξουμε μηδενική ανοχή στα στερεότυπα και στον αποκλεισμό από την πολιτική ζωή. Απαιτούμε ίση εκπροσώπηση και τίποτα λιγότερο.
Στέλλα Κυριακίδου, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Μέλος Europa Donna: 
Η ισότητα γυναικών και ανδρών αποτελεί αναμφισβήτητα βασική αρχή της δημοκρατίας και θεμελιώδη ανθρώπινη αξία. Ωστόσο, μόλις κατά τον 20ο αιώνα, οι γυναίκες βγήκαν από την περιθωριοποίηση και την αφάνεια, στο προσκήνιο της ιστορίας και της πολιτικής. Ο αιώνας αυτός ξεκίνησε με τη διεκδίκηση του δικαιώματος ψήφου και τελείωσε με το δυναμικό αίτημα για δίκαιη κατανομή ανάμεσα στα δύο φύλα όλων των υποχρεώσεων και των ευθυνών του δημοσίου και ιδιωτικού βίου.
Στη δύσκολη σημερινή οικονομική συγκυρία, ζητήματα, όπως τα υψηλά ποσοστά της γυναικείας ανεργίας, η άνιση μισθολογική μεταχείριση, το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο υποστήριξης της εργαζόμενης μητέρας, η περιορισμένη αναλογία συμμετοχής των γυναικών σε κέντρα λήψης αποφάσεων, επανέρχονται με μεγαλύτερη ένταση και απαιτούν λύσεις. Στον 21ο αιώνα της τεχνολογίας, της προόδου και του πολιτισμού, δεν μπορεί να συζητάμε ακόμη για την αντιμετώπιση διάφορων μορφών βίας κατά των γυναικών, αναιρώντας κάθε ιδέα θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Καλούμαστε όλοι και όλες να περιφρουρήσουμε τις όποιες κατακτήσεις έχουν επιτευχθεί στα ζητήματα της ισότητας των δυο φύλων και να συνεχίσουμε, με ένταση τις προσπάθειες για ίσες ευκαιρίες και ισότιμη αντιμετώπιση, με στόχο την κοινωνική, πολιτική και οικονομική ανάπτυξη. Γιατί η πρόοδος των γυναικών είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την πρόοδο ολόκληρης της κοινωνίας.
Σημαντικό ρόλο στη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική ζωή διαδραματίζουν το κράτος, τα οργανωμένα σύνολα και η Κοινωνία των Πολιτών. Τα πολιτικά κόμματα μπορεί να έχουν έναν καθοριστικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα καθώς μπορούν να λειτουργήσουν ως ο προθάλαμος ενδυνάμωσης και ένταξης των γυναικών στο πολιτικό γίγνεσθαι.
Σούλα Χατζήκυριακου, Υποψήφια Βουλευτής ΑΚΕΛ- Αριστερά Νέες Δυνάμεις:
Όταν ο Πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τρουντώ ρωτήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο γιατί διόρισε ίσο αριθμό γυναικών και ανδρών (15 +15) στο Υπουργικό του Συμβούλιο απάντησε: «Επειδή έχουμε 2015». Ο Καναδός Πρωθυπουργός είπε το αυτονόητο.
Να πάμε όμως και στην Ευρώπη. Στη Σουηδία, που βρίσκεται στην κορυφή της ΕΕ όσον αφορά την συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική έχουμε 50% γυναίκες στο υπουργικό συμβούλιο, 44% στη Βουλή, 55% στο Ευρωκοινοβούλιο.
Στην Κύπρο του 2016, από τις τελευταίες στο κατάλογο της Ευρώπης, έχουμε την εξής εικόνα: Μία γυναίκα Υπουργός και 10 άνδρες (9%), 7 γυναίκες και 49 άνδρες στη Βουλή (12.5%), μία γυναίκα και 5 άνδρες ευρωβουλευτές ( 20%) και καμία δήμαρχος. Θέλετε και άλλα στοιχεία; Καθημερινά δύο γυναίκες καταγγέλλουν στην αστυνομία κακοποίηση τους από άνδρες ενώ τρεις γυναίκες κάθε χρόνο δολοφονούνται από πρώην ή νυν συζύγους ή συντρόφους. Και τα ΜΜΕ πάντα μεταφέρουν τις εικόνες αυτές με τα απαραίτητα ελαφρυντικά για τους άνδρες…
Ταυτόχρονα, Διοικητικά Συμβούλια, συντεχνίες, κόμματα, κυβέρνηση όπου βέβαια παντού κυριαρχούν άνδρες, θα συνεχίσουν να εκλέγουν, να διορίζουν και να μοιράζουν προαγωγές σε άνδρες και πάλι. Και η κατάσταση συνεχίζεται.. Τέτοιες μέρες θα μας δώσουν ένα λουλούδι, θα μας κεράσουν ένα γεύμα, θα βγάλουν λόγους πόσο εκτιμούν τη προσφορά μας και θα ξοφλήσουν με τη συνείδηση τους, όσοι έχουν, μέχρι την επόμενη Ημέρα της Γυναίκας.
Τώρα με την κρίση η κατάσταση έχει χειροτερέψει. Οι πρώτες που χάνουν τη δουλειά τους και μένουν άνεργες είναι οι γυναίκες. Οι μισθοί και οι συντάξεις, που έτσι και αλλιώς σε πολλές περιπτώσεις είναι χαμηλότεροι από τους άνδρες, μειώνονται περαιτέρω.
Πώς αλλάζει όμως η νοοτροπία μέσα στην κοινωνία; Πρώτα – πρώτα βέβαια, είναι θέμα παιδείας. Η διάσταση του φύλου πρέπει να μπει στην εκπαίδευση. Όλοι πρέπει να αντιληφθούν και να ευαισθητοποιηθούν πως το 51% του πληθυσμού, δεν μπορεί να μην αξιοποιείται. Δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη χωρίς, άνδρες και γυναίκες να πορευτούν μαζί στην κοινωνία.
Είναι θέμα ισότητας. Είναι θέμα δικαιοσύνης. Είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Gözde Ermetal Karadeniz, Οργανωτικός Γραμματέας του Συνδέσμου Τουρκοκυπρίων Δημοσιογράφων (KTGB)*
Η ελευθερία της κοινωνίας περνά από την ελευθερία των γυναικών. Στη μάχη των τάξεων και εργαζομένων, πρέπει οι εργαζόμενες γυναίκες να είναι πάντα στη μπροστινή σειρά. 8η Μαρτίου είναι η μέρα αντίστασης, γιατί οι γυναίκες αντιστέκονται εδώ και χρόνια στην εκμετάλλευση της εργασίας. 8η Μαρτίου είναι η μέρα αντίστασης, γιατί οι εργαζόμενες γυναίκες πήραν μέρος στον απελευθερωτικού αγώνα των εργατικών τάξεων.
Όχι μόνο στις 8η Μαρτίου, άλλα πάντα πρέπει να ενώνουμε δυνάμεις για να βελτιωθεί η θέση όλων των γυναικών στον κόσμο. Εμείς ονειρευόμαστε ένα κόσμο όπου δεν υπάρχουν δολοφονίες γυναικών, βιασμοί, υποτίμηση. Αλλά θα υπάρχει ενθουσιασμός, ησυχία και ευημερία.
Ως εργαζόμενες γυναίκες, μαζί με όλη την εργατική τάξη να αντισταθούμε και να συνεχίσουμε να δίνουμε τη μάχη για υπεράσπιση και βελτίωση της θέσης της γυναίκας στην κυπριακή κοινωνία. Για μας, ο αγώνας για δικαιοσύνη και ισότητα δεν πρέπει να σταματά ποτέ.
Ως γυναίκες της Κύπρου, έχουμε τις ίδιες αγωνίες και προσδοκίες. Σας καλούμε και μ’ αυτή την ευκαιρία, μέσα από το νέο πολιτικό σκηνικό που έχουμε πετύχει, με ανανεωμένες τις ελπίδες μας στο Κυπριακό, να συνεχίσουμε τον αγώνα για την ειρήνη και επανένωση του νησιού μας, όπου όλες μαζί θα αγωνιζόμαστε για την ισότητα.
Τιμώ μ’ αυτή την ευκαιρία όλες τις γυναίκες αγωνίστριες, που μέσα από διαφορετικές και δύσκολες συνθήκες έδωσαν και δίνουν τον αγώνα για μια καλύτερη ποιότητα ζωής σ’ ένα ειρηνικό και ασφαλές περιβάλλον, όπου θα ευημερούν οι απλοί άνθρωποι.
-Μέλoς της Επιτροπής Επαφής Μεταξύ της Ένωσης Συντακτών Κύπρου (ΕΣΚ), της Συντεχνίας Εργαζομένων Τύπου (Basin-Sen) και του Συνδέσμου Τουρκοκυπρίων Δημοσιογράφων (KTGB)
*H Gözde μιλά και γράφει άπταιστα Ελληνικά καθώς δουλεύει στο Τουρκοκυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ως μεταφράστρια στα ελληνικά-τουρκικά και δημοσιογράφος
Αννίτα Δημητρίου, Πολιτικός Επιστήμονας: 
Η Ημέρα της Γυναίκας δεν αφορά μόνο την ισότητα αλλά όλες εκείνες τις θεματικές που διέπουν την καθημερινότητα και των δύο φύλων. Μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας ως κοινωνία μόνο όταν χρησιμοποιήσουμε στο έπακρο όλους τους ανθρώπινους πόρους γενικότερα σε ιδέες, θέσεις και μηχανισμούς όσο και ειδικότερα στις ηγετικές θέσεις, στην εκπροσώπηση και στην αγορά εργασίας. Αν και κάποια πρόοδος έχει σημειωθεί εντούτοις η βελτίωση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αντιμετώπιση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης από την ΕΕ.
Η βραδεία πρόοδος στη μείωση των διαφορών όσον αφορά την παρουσία των γυναικών στους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων υπονομεύει την καινοτομία και την ανάπτυξη στην Ευρώπη για αυτό και δέσμη μέτρων υιοθετείται ως απαραίτητη ειδικά όσον αφορά θέματα ανέλιξης και ίσων ευκαιριών.
Στο πολιτικό επίπεδο τα δεδομένα είναι περισσότερο απογοητευτικά – ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου – αφού η περιορισμένη πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών σε σχέση με τον αριθμό τους είναι πλέον έντονη. Οι πολιτικές της ποσόστωσης που εφαρμόζονται λειτουργούν ως προσωρινό ‘μέσο’ και όχι ως επιθυμητή λύση.
Κάθε χρόνο ωστόσο όλο και περισσότερα στοιχεία καταδεικνύουν τα σημαντικά οφέλη που απορρέουν από μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ των φύλων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Οι γυναίκες μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία ενός παραγωγικού και καινοτόμου πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος και να ενισχύσουν την γενικότερη απόδοση και ανταγωνιστικότητα.
Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας σήμερα πρέπει να μας προβληματίσει όλους και κυρίως να μας ενεργοποιήσει υπέρ όλων αυτών των πολιτικών που θα εξασφαλίσουν ίσες ευκαιρίες και δικαιώματα για τον καθένα ξεχωριστά. Η νομοθεσία δεν μπορεί απλά να υπάρχει (εάν υπάρχει) για χάρη του θεαθήναι αλλά να υλοποιείται πρακτικά και λειτουργικά για κάθε άνθρωπο και για κάθε περίπτωση. Ας μην ξεχνάμε ότι η ισότητα θα προέλθει από τον καθένα ξεχωριστά όταν αντιληφθούμε ότι πρέπει να σεβόμαστε την εργασία, την επιτυχία, την ευθύνη και όταν οι ανάγκες και οι επιθυμίες γίνονται σεβαστές, για κάθε άνθρωπο, ακόμα και όταν πρόκειται για μια ζωή που παλεύει για τα αναγκαία βάζοντας σε μια βάρκα την ζωή και την ελπίδα για το όνειρο*…
*Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αφιερώνει την Ημέρα Γυναίκας 2016 στις γυναίκες πρόσφυγες.
Αγγελική Γαζή, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου, ΤΕΠΑΚ:
Η πρόσβαση στην άσκηση εξουσίας συνδέεται άμεσα με τις πολιτισμικές αντιλήψεις για την έμφυλη διαφορά στις κοινωνίες. Η κοινωνική έρευνα αποκαλύπτει μια σταθερή διαφορά που ευνοεί τους άνδρες στην προσβασιμότητα στην εξουσία και την διαχείρισή της.
Τα Πανεπιστήμια ως Οργανισμοί «στεγάζουν» το πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων και ευθύνονται για την ατομική και κοινωνική ταυτότητα των μελών τους. Η γυναίκα στο Ακαδημαϊκό Ίδρυμα ωθείται να «ενδυθεί» και να εσωτερικεύσει «αντρικά» χαρακτηριστικά, στο πλαίσιο μιας διαστρεβλωμένης ισότητας, με απολεσθείσα ικανότητα κατανόησης της πολυπλοκότητας του φύλου της. Το Πανεπιστήμιο σήμερα περιορίζει όλο και περισσότερο, ενίοτε συνθλίβει κυριολεκτικά, τον γυναικείο λόγο στην διαχείριση της εξουσίας, δεν αφήνει χώρο στην διαφορετικότητα, την πολυπλοκότητα, την συντροφικότητα, την μητρότητα. Η γυναίκα στο Πανεπιστήμιο φαίνεται να μετατρέπεται σε «achiever», στο πλαίσιο της υπερμοντέρνας επιχείρησης του επιτεύγματος (χωρίς το άτομο), της καινοτομίας (χωρίς την κοινωνία), της αριστείας (χωρίς την Παιδεία) παραμερίζοντας μορφολογικά χαρακτηριστικά της θηλυκότητας.
Αναφορικά με το πλαίσιο εκτός του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος και τους δημόσιους χώρους εντός των οποίων η γυναίκα πανεπιστημιακός κοινωνικοποιείται και πιο συγκεκριμένα την πόλη της Λεμεσού, όπου βρίσκεται το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου: η Λεμεσός, ως παλαιό τρανό λιμάνι της Μεσογείου και άρα με συγκεκριμένη στερεοτυπική ματιά από τον άντρα προς την γυναίκα, αποτελεί έναν χώρο, όπου ο δρόμος, η διάσχιση της πόλης και ο δημόσιος χώρος εν γένει είναι τόποι που απέχουν αρκετά από την δυτική κατάκτηση της ελευθερίας ύπαρξης της γυναίκας στο μοντέρνο αστικό περιβάλλον. Ο συγκεκριμένος δημόσιος χώρος δεν ευνοεί το ελεύθερο περπάτημα της γυναίκας στην πόλη . Αν επίσης θεωρήσει κανείς την αναστοχαστικότητα σημαντικό συστατικό για την ανάπτυξη της επιστήμης, οι δρόμοι της πόλης δεν ικανοποιούν τα διαβήματα για ελευθερία, αστική ανωνυμία και εκτόνωση. Η ιδέα ωστόσο της δημιουργίας του Πανεπιστήμιου στο κέντρο της συγκεκριμένης πόλης έχει ενισχύσει σε σημαντικό βαθμό την ανάπτυξη και ανάδειξη της δημόσιου χώρου και παράλληλα επιτυγχάνει σταδιακά την ολοένα αυξανόμενη έκθεση της γυναίκας σε εξωτερικούς δημόσιους χώρους.
Αν πρέπει να πω κάποιο «απόφθεγμα» για την ημέρα σήμερα, αυτό θα είναι διπλό: για τις γυναίκες: First be a woman και για τους άντρες: Μην φοβάστε τις γυναίκες!
Δέσποινα Παναγιώτου, Ασκούμενη Δικηγόρος:
Ενώ στις μέρες μας οι αγώνες που δίνονται θα έπρεπε να αφορούν εκείνα που θα μας κάνουν την ποιότητα ζωής μας καλύτερη, παρατηρούμε συχνά πως εν έτη 2016 μαχόμαστε ακόμη για να εξαλείψουμε μορφές διακρίσεων απέναντι στην γυναίκα και ειδικά σε ότι αφορά την εργασία.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο η ανάγκη για πιο πολλά εργατικά χέρια έβαλε μαζικά την γυναίκα στην παραγωγή. Τα τελευταία χρόνια όμως, παρατηρούμε μια αναδιαμόρφωση στα επαγγέλματα σε σχέση με την γυναίκα. Επαγγέλματα που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ανδροκρατούμενα πλέον οι γυναίκες έχουν μπει δυναμικά. O διαχωρισμός στην αγορά εργασίας παρόλο που έχει γίνει πιο ήπιος δεν σταμάτησε να υπάρχει. Τα στερεότυπα που θέλουν τη γυναίκα να έχει σαν πρώτο ρόλο αυτόν της νοικοκυράς δεν έχουν καταργηθεί αφού φαίνεται να εξυπηρετούν σε μεγάλο βαθμό τους εργοδότες που κρύβονται πίσω από αυτές τις απόψεις για να αποφύγουν τις προσλήψεις γυναικών και αναβάθμιση μισθών. Ο λόγος είναι απλός; η νέα εργαζόμενη γυναίκα μπορεί να σημαίνει άδεια μητρότητας από την εργασία.
Ωστόσο νομίζω ότι εμείς οι γυναίκες στην προσπάθεια μας να ενταχθούμε στην εργασία ως ισότιμες χάσαμε πολλά στοιχεία του εαυτού μας. Το εργασιακό πρότυπο μας δεν θα πρέπει να είναι αυτό του άνδρα αλλά γενικά του ανθρώπου ανεξάρτητως φύλου που είναι ενεργός στην κοινωνία και μέσα από την προσωπική του πρόοδο αναζητά και την πρόοδο του συνόλου όπου δρά.
CyDebates: 7 Κύπριες Γυναίκες για την 8η Μαρτίου
Δείτε εδώ τα προηγούμενα CyDebates
Επιμέλεια: Χριστιάνα Μανώλη και Δημήτρης Δημητρίου
